Axund adı, qazax dilindəki "akun" (aşıq) sözündən törəmişdir və "el sənətkarı" mənasını daşıyır. Bu tərif, sadəcə olaraq musiqi sənətinə yiyələnmiş bir şəxsi deyil, daha geniş bir mədəniyyət daşıyıcısını ifadə edir. Akunlar, yalnız musiqi ilə məhdudlaşmayaraq, ədəbiyyata, şeirə, nağıllara və ümumiyyətlə, el mədəniyyətinin bütün sahələrinə bələd olan, bu sahələrdə yaradıcılıq göstərən şəxslər idi.
Orta Asiya, Qazaxıstan, İran və Azərbaycan kimi geniş bir coğrafiyada yayılmış olan Axund adı, bu bölgələrdəki müxtəlif mədəniyyətlərin qarşılıqlı təsirinin nəticəsidir. "El sənətkarı" ifadəsi, Axundların yalnız əyləncə məqsədi ilə deyil, həm də ictimai həyatda mühüm rol oynadıqlarını göstərir. Onlar, el arasında hörmətli şəxslər olaraq, müdrikliyi, hikməti və zəngin bilik səviyyələri ilə seçilirdilər.
Tarix boyu Axundlar, el arasında məlumatın, biliyin və mədəniyyətin yayılmasında əhəmiyyətli rol oynamışlar. Onların nağılları, şeirləri və mahnıları nəsildən-nəslə ötürülərək, mədəni irsimizin zənginləşməsinə töhfə vermişdir. Bu səbəbdən də, Axund adı sadəcə bir ad deyil, zəngin bir mədəniyyətin, ənənənin və irs təmsilçisinin simvoludur.
Xüsusi təhsil almış Axundlar, el arasında müəllim, müdrik, məsləhətçi və hətta rəhbər kimi də fəaliyyət göstərmişlər. Onların bilikləri yalnız sənət sahəsilə məhdudlaşmayıb, dini, hüquqi, fəlsəfi və digər sahələri də əhatə edirdi. Bu baxımdan, Axund adı, həm sənətkarlıq, həm də elm və hikmət sahibi olan bir şəxsi təsvir edir.
Beləliklə, Axund adı, sadə bir etimoloji açıqlama ilə kifayətlənməyən, tarixi, mədəni və ictimai bir çox mənaya malik olan, zəngin bir simvoldur. Bu adın əsl mahiyyətini anlamaq üçün, yalnız etimologiyaya deyil, həm də tarixi kontekstinə, ictimai roluna və mədəni təsirinə nəzər salmaq vacibdir.