Dartmaq – bir şeyi özünə doğru çəkmək, yaxud güclə çəkmək, uzatmaq mənasını verir.
Antonimlər:
Boşaltmaq
Boşaltmaq, dartmağın əksidir və bir qabın, yerin və ya başqa bir şeyin içini boşaltmaq, oradakı şeyi çıxarmaq mənasını verir. Bu antonim cütü əsasən fiziki hərəkətləri ifadə edir. Məişətdə, texnikada, hətta ədəbiyyatda da istifadə olunur.
Bir anda bir daraq güllə boşaltdım (S.Vurğun).
Buraxmaq
Buraxmaq, dartmağın əks olaraq, bir şeyi tutduğunuz yerdən sərbəst buraxmaq, əldən salmaq, atmaq mənasını verir. Bu antonim, həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, "əlindəki kitabı buraxdı" fiziki hərəkəti, "ümidi buraxdı" isə məcazi mənanı ifadə edir. Ədəbiyyatda daha geniş istifadə sahəsinə malikdir.
O, Aliyənin sağ biləyindən yapışaraq onu özünə tərəf dartdı (C.Əmirov); Bu halda sərayi-şahidən göyə bir fişəng buraxdılar (M.F.Axundzadə).
Yuxarıdakı nümunələrdən göründüyü kimi, "dartmaq" sözünün antonimləri olan "boşaltmaq" və "buraxmaq" sözləri kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalarda istifadə oluna bilər. "Dartmaq" fiziki bir qüvvə ilə əlaqədar olduqda, "boşaltmaq" daha çox materialın və ya cismin yerini dəyişməsi ilə əlaqələndirilir, "buraxmaq" isə nəzarətin itirilməsi və ya niyyətli sərbəst buraxma ilə əlaqəlidir.