“Diqqətlə” və “ayaqüstü” sözləri bir-birinin əksini ifadə edən antonimlərdir. “Diqqətlə” sözü bir işə, hadisəyə, məsələyə ciddi yanaşmağı, diqqətli olmağı, ətrafı nəzarətdə saxlamağı bildirir. Bu söz həm yazılı, həm də şifahi nitqdə geniş istifadə olunur və müxtəlif sahələrdə – elmdən ədəbiyyata, məişətdən peşəkar fəaliyyətə qədər rast gəlinir. “Diqqətlə” sözü, adətən, prosesin yavaş və düşünülmüş şəkildə həyata keçirildiyini vurğulayır.
“Ayaqüstü” isə bir işi tələsik, sürətlə, qısa müddətdə və bəzən də səthi şəkildə yerinə yetirməyi bildirir. Bu söz də yazılı və şifahi nitqdə geniş istifadə olunur və məişətdə, jurnalistika və ədəbiyyatda tez-tez rast gəlinir. “Ayaqüstü” sözü prosesin sürətli və qısamüddətli olduğunu vurğulayır. Hər iki sözün istifadəsi konkret kontekstdən asılıdır.
Nümunələr:
Diqqətlə oxuyun, əgər anlamadıqlarınız varsa, sual verin.
Ayaqüstü yemək yeyib, işə qaçdı.