Əfsanəvi: Gerçəkdən fərqli olaraq, əfsanələrə, rəvayətlərə, xalq inancına əsaslanan, fantastik, uydurma xarakter daşıyan məna ifadə edir. Adətən qəhrəmanlıq, qeyri-adi hadisələr və ya möhtəşəmliklə əlaqələndirilir.
Antonimlər:
Həqiqi
Həqiqi sözü, əfsanəvinin əksinə olaraq, reallığı, gerçəkliyi, sübut olunmuşluğu ifadə edir. Həqiqi hadisələr, şəxslər və ya əşyalar mövcud olan və sübuta yetirilə bilən olanlardır. Həqiqi sözü elmi, tarixi, hüquqi və gündəlik həyatın bütün sahələrində istifadə olunur. Əfsanəvi ilə həqiqinin ziddiyyəti, gerçəkliyə əsaslanan və olmayan arasında olan fərqi göstərir.
“Gülsənəm arvad öz tərifindən ruhlanır, ruhlandıqca da elə bil, qeyri-adi, əfsanəvi bir hadisədən danışırdı (M.Hüseyn); Həqiqi və əsas söhbətlər axşam şərbəti içilən zaman başlanacaq idi (M.S.Ordubadi).”
Gerçək
Gerçək sözü həqiqi sözü ilə sinonimdir və eyni mənanı – real, mövcud olan, yalan olmayan – ifadə edir. "Əfsanəvi"nin əksini təşkil edərək, real həyatda baş vermiş, sübut olunmuş hadisələri, şəxsləri və ya əşyaları bildirir. Həm ədəbiyyatda, həm də gündəlik nitqdə geniş istifadə olunur. Məsələn, "gerçək həyat", "gerçək hadisə" ifadələrində istifadə olunur.
Faktiki
Faktiki, əfsanəvi ilə zidd olaraq, faktlara, sübut olunmuş məlumata əsaslanan deməkdir. Elmi, jurnalist və tarixi yazılarda tez-tez işlənir. "Əfsanəvi"nin xəyal və uydurmaya əsaslanması ilə müqayisədə faktiki dəqiq və təsdiq olunmuş məlumatlara əsaslanır. Məsələn, "faktiki məlumatlar", "faktiki vəziyyət" kimi ifadələrdə istifadə olunur.