Əsəbiləşmək – həyəcanlanmaq, qıcıqlanmaq, əsəbə düşmək mənasını verən bir felldir. İnsanların emosional vəziyyətini ifadə edir. Əsəbiləşmək həm fiziki, həm də psixoloji təsirlərə cavab olaraq baş verə bilər. Bu, qəzəbin, narahatlığın və ya stressin ifadəsidir.
Antonimlər:
Sakitləşmək
Sakitləşmək – əsəbiləşməyin əksidir. Əsəbin azalması, sakit və dinc bir vəziyyətə keçməyi ifadə edir. Bu, həm fiziki, həm də emosional sakitliyi əhatə edir. Sakitləşmək, tez-tez stressli vəziyyətlərdən sonra baş verən bir prosesdir. Həm gündəlik danışıqda, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Məsələn, bir insan yüksək səsdən sonra sakitləşə bilər, yaxud qarşılaşdığı çətinlikdən sonra ruhani sakitlik tapa bilər.
Cahandar ağa yenidən əsəbiləşdi (İ.Şıxlı); Aralıq bir az sakitləşmişdi ki, mən şalı boynumdan açdım (Mir Cəlal).
Sükunət tapmaq
Sükunət tapmaq – daxili sakitlik, rahatlıq və tarazlıq halını əldə etmək deməkdir. Əsəbiləşmənin tam əksini ifadə edir. Bu, daha çox daxili bir vəziyyətdir və ətraf mühitin təsirlərindən az asılıdır. Ədəbi əsərlərdə sükunət tapmağın insanın daxili dünyasına aid olması tez-tez vurğulanır. Bu, meditasiya və ya düşüncə ilə əldə edilə bilər.
Dincəlmək
Dincəlmək - fiziki və ya zehni yorğunluqdan sonra istirahət etmək, rahatlamaq deməkdir. Əsəbiləşmə halından sonra dincəlmək əsəbin azalması və rahatlama ilə nəticələnə bilər. Bu antonim, əsəbiləşmənin fiziki və ya zehni tükənmə ilə əlaqəli olduğu hallarda daha uyğun gəlir. Gündəlik danışıqda və həyatın müxtəlif sahələrində (məişət, iş və s.) istifadə olunur.