Fəallaşmaq – hərəkətə gəlmək, aktivləşmək, işə düşmək, canlanmaq mənasını bildirən bir feldir. Müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalarda işlənə bilir. Həm konkret, həm də məcazi mənada istifadə olunur.
Antonimlər:Passivlaşmaq: Fəallaşmağın əksidir. Passivlaşmaq, hərəkətsizliyə düşmək, aktivliyin itirilməsi, enerjinin azalması mənasını verir. Bu söz həm fiziki, həm də zehni proseslər üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, uzun müddət yataq xəstəliyindən sonra insanın əzələləri passivləşir. Elmi kontekstdə, məsələn, kimyada, bir maddənin reaksiyaya girmək qabiliyyətinin azalması kimi başa düşülür. Ədəbiyyatda isə qəhrəmanın ruhən tükənməsi, həyata olan marağının azalması kimi təsvir edilə bilər.
Sönmək: Fəallaşmağın əks mənasını ifadə edir. Sönmək, hərəkətin dayandırılması, işığının və ya həyacanın azalması, qüvvənin tükənməsi mənalarını əhatə edir. Məsələn, “od sönür”, “səs sönür”, “həyəcan sönür” kimi ifadələr işlədilir. Mənəvi sönmək də bura aiddir - ruhən tükənmək, həyata olan həvəsin azalması.
Susmaq (bəzi kontekstlərdə): Fəallığın ifadə olunmaması, səssiz qalmaq mənasında fəallaşmağın antonimi kimi çıxış edə bilər. Bu halda, fəallaşmaq aktiv şəkildə müəyyən bir mövzuya qatılmaq, fikirlərini səsləndirmək kimi başa düşülürsə, antonimi səssiz qalmaq, tərəfsiz mövqe tutmaq olur. Məsələn, müzakirə zamanı fəal iştirak etmək əvəzinə susmaq.
Formasız materiya passivdir, yalnız materiya forma ilə birləşdikdə fəallaşır. Məchul fellərdə subyekt passivləşir.