Fərasətsiz sözü, zəka, ağıl, bacarıq və düşüncə qabiliyyətinin olmaması və ya zəifliyini ifadə edən bir sifətdir. Bu, həm insanın davranışlarına, həm də qərarlarına aid edilə bilər. Fərasətsiz insan, vəziyyəti düzgün qiymətləndirmək, məntiqi düşünmək və uyğun hərəkətlər etməkdə çətinlik çəkir.
Antonimlər:
Ağıllı
Ağıllı sözü fərasətsizin tam əksidir. Ağıllı insan, zəkalı, ağıllı, bacarıqlı və düşüncəlidir. O, hadisələri düzgün qiymətləndirir, məntiqi düşünərək düzgün qərarlar qəbul edir və hərəkətlərini düşünülmüş şəkildə planlaşdırır. Ağıllılıq həm də tez və dəqiq öyrənmək, yeni biliklərə yiyələnmək qabiliyyəti kimi başa düşülür. Həm gündəlik məişətdə, həm də elmi, ədəbi və digər sahələrdə istifadə olunur.
“Ağıllı insan hər şeyi düşünərək edər.”
Bacarıqlı
Bacarıqlı sözü fərasətsiz sözünün antonimi kimi, müəyyən bir işdə, sahədə mahirliyi, ustalığı və peşəkarlığı ifadə edir. Fərasətsiz insanın əksi olan bacarıqlı insan, öz işini yaxşı bacarır, məharətlə və səmərəli şəkildə yerinə yetirir. Bu antonim, əsasən peşəkar bacarıqlara aid olsa da, həm də gündəlik həyatda müxtəlif işlərdə uğur qazanmağı ifadə edə bilər. Məsələn, bir bacarıqlı aşpaz, bişirəcəyi yeməyi ustalıqla hazırlayar. Ədəbiyyatda da bacarıqlı yazıçı, yazı qabiliyyətinə sahib olan insan mənasında istifadə olunur.
“Xoşbəxtlikdən Gülər ağıllı və bacarıqlı qızdır.” (M.İbrahimov)
Zəkalı
Zəkalı sözü, fərasətsiz sözünün əksini ifadə edərək yüksək düşüncə qabiliyyəti, ağıl və intellekt səviyyəsini göstərir. Zəkalı insan, mürəkkəb problemləri həll etmək, yeni biliklər əldə etmək və yaradıcı düşünmək qabiliyyətinə malikdir. Zəka, insanın həm təbii qabiliyyəti, həm də əldə edilmiş bilikləri əhatə edir. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də elmi ədəbiyyatda istifadə olunur.
“Zəkalı bir insan həmişə problemləri həll etməyin yollarını tapar.”
Düşüncəli
Düşüncəli sözü, hərəkətlərini əvvəlcədən düşünərək edən, diqqətli və ehtiyatlı insanı ifadə edir. Fərasətsiz insanın impulsiv və düşünmədən hərəkət etməsinin əksinə, düşüncəli insan hər addımını diqqətlə atır, nəticələrini əvvəlcədən qiymətləndirir. Bu söz, əsasən insanın xarakterini və davranışlarını təsvir etmək üçün istifadə olunur.