Xaric – bir şeyin içərisindən kənarda qalma vəziyyəti, həmçinin bir yerə daxil olmayan, kənarda qalan, uzaqda olan mənasını bildirir. Bu söz həm coğrafi, həm də məcazi mənada işlədilir.
Antonimlər:
Daxil
Daxil sözü "xaric" sözünün ən əsas antonimidir. "Daxil" sözü bir şeyin içərisində, daxildə olmasını, bir yerə daxil edilməsini və ya bir qrupa, məkana daxil olmasını bildirir. Həm coğrafi, həm də məcazi mənada işlənir. Coğrafi mənada “ölkə daxili”, “şəhər daxili” kimi ifadələrdə, məcazi mənada isə “fikir daxili”, “mətn daxili” kimi ifadələrdə istifadə olunur. Həm də bir prosesə, hadisəyə daxil olmanı, bir şeyə qoşulmanı ifadə edə bilər.
Nümunələr:
Bahar fəsli təzəcə daxil olmuşdu (Ə.Haqverdiyev).
Əhmədi məktəbə daxil oldu.
Daxildə
Daxildə sözü “xaric” sözünün “daxil” sözü ilə eyni mənaya malik olan, lakin daha çox yer və məkan anlayışını vurğulayan antonimidir. Bir şeyin və ya hadisənin içərisində, həmin yerin sərhədləri daxilində baş verməsini və ya yerləşməsini bildirir.
Nümunələr:
Ev daxilindəki əşyalar.
Görüş daxildə keçiriləcəkdir.
İçəri
İçəri sözü “xaric”in antonimi olaraq daha çox məişət dilində işlənir və bir şeyin daxili hissəsini, içini ifadə edir. Daha çox fiziki məkanları ifadə etmək üçün işlənir.
Nümunələr:
Otağın içəri hissəsi.
İçəri gir.
Yaxın
Yaxın sözü “xaric” sözünün antonimi olaraq məsafə baxımından istifadə olunur. “Xaric” uzaqlığı, “yaxın” isə yaxınlığı bildirir.
Nümunələr:
Mənim evim universitetə çox yaxındır.
Dərinlikdə
Dərinlikdə sözü “xaric” sözünün antonimi olaraq daha çox məcazi mənada, bir şeyin daxili mahiyyətini, əsasını, mahiyyətini bildirmək üçün istifadə olunur. Məsələn, bir mövzunun dərinliklərinə getmək, bir problemin dərinliklərini anlamaq. "Xaricdə" isə səthi, xarici görünüş bildirilir.