İşgüzarlıq – bacarıq və qabiliyyət, işə sərf olunan vaxtın səmərəli təşkili, məqsədyönlü və effektiv fəaliyyət göstərmə qabiliyyəti deməkdir. Bu keyfiyyət müxtəlif sahələrdə, həm peşəkar, həm də şəxsi həyatda özünü göstərir. İşgüzar insan məsuliyyətli, planlı və nizamlı olur, öz işinə ciddi yanaşır və müvəffəqiyyətə doğru irəliləməyə çalışır.
Antonimlər:
Bacarıqsızlıq
Bacarıqsızlıq işgüzarlığın tam əksidir. Bacarıqsız insan öz işini lazımi səviyyədə yerinə yetirə bilmir, məsuliyyətsiz, diqqətsiz və təşkilatsız olur. O, işlərinə planlı yanaşmır, vaxtını səmərəli istifadə edə bilmir, nəticədə məqsədlərinə çata bilmir. Bacarıqsızlıq həm peşəkar həyatda, həm də gündəlik həyatda problemlər yaradır. Bu antonim cütü əsasən peşəkar fəaliyyət, iş prosesləri və səmərəlilik kontekstində istifadə olunur.
O, Məşədibəyin işgüzarlığını, möhkəmliyini, Məşədibəy isə onun kəsərli yazı üsulunu bəyənirdi (M.Hüseyn).
Onun bacarıqsızlığı barədə sonra danışarıq.
Tənbəllik
Tənbəllik də işgüzarlığın antonimidir. Tənbəl insan işdən yayınır, əlindən gələn işləri etməkdən yayınır və səy göstərməkdən qaçır. İşgüzarlıq fəallıq və səy tələb edir, tənbəllik isə passivlik və hərəkətsizliklə xarakterizə olunur. Tənbəllik həm peşəkar, həm də şəxsi həyatda mənfi nəticələrə səbəb olur. Bu antonim cütü məişət həyatı, əmək fəaliyyəti, həmçinin ədəbi əsərlərdə insan xarakterini təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Çünki onu tanıyırdı, işgüzarlığına bələd idi (Mir Cəlal).
Bağban əmi, özün demirdin ki, çox yatmaq tənbəllik əlamətidir (Y.Əzimzadə).