Quruluq: möhkəmlik, bərklik, sabitlik, tamlıq, düzülmüşlük mənalarını ifadə edən bir sözdür. Müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər və müxtəlif antonimləri vardır.
Antonimlər:
Bataqlıq
“Quruluq” sözünün “bataqlıq” ilə əks mənası möhkəmlik və davamsızlığın ziddiyətini əks etdirir. Quruluq bərk, sabit bir quruluşu, bataqlıq isə yumşaq, qeyri-sabit bir ərazini təsvir edir. Bu antonim cütü əsasən coğrafi terminologiyada və ədəbiyyatda istifadə olunur.
Adanın quruluq hissəsində oturub dənizə baxırdıq. Gəl danışaq ki, bataqlığa gedən namərddir (M.İbrahimov).
Canlılıq
Bu kontekstdə “quruluq” dilin və ya əsərin strukturunun düzgünlüyünü, səlisliyini, təşkil olunmasını ifadə edir. “Canlılıq” isə əsərin təravətini, ifadənin canlılığını, obrazlılığını bildirir. Bu antonim cütü daha çox ədəbiyyatşünaslıq və dilçilikdə işlədilir. Quruluğun olmaması əsərin cansız, monoton olmasına gətirib çıxarır.
Əsərin dilində quruluq var. Roman canlılığı ilə oxucunu razı salır.
Köklülük
“Quruluq” sözü bəzi kontekstlərdə əsaslılığı, möhkəm əsası bildirir. “Köklülük” isə bu mənanı daha da gücləndirir və daha dərin, əsaslı bir əsasdan bəhs edir. “Köklülük” sözü daha çox məcazi mənada, insanın həyat tərzini, ənənələrə bağlılığını ifadə etmək üçün işlədilir. “Quruluq” daha ümumi bir termindir.
Onun quruluğunu zahiri görünüşündən təyin etmək olur (“Ulduz”); Dayıdostum anasının köklüyünə işarə ilə söhbətə qarışdı (S.Qədirzadə).
Nəmlik
Bu kontekstdə “quruluq” quru, nəmsiz bir vəziyyəti ifadə edir. “Nəmlik” isə əksinə, nəmliyi, suya doymuşluğu bildirir. Bu antonim cütü əsasən təbiət hadisələrini və ya fiziki vəziyyətləri təsvir edərkən istifadə olunur.
O, köksündə nə isə tənglik, bundan başqa boğazında da bir quruluq hiss edirdi (Ə.Əbülhəsən); Qar az yağdığından torpağın nəmliyi kifayət deyil (Ə.Vəliyev).