Nəcib – yüksək əxlaqlı, xeyirxah, nəzakətli, hörmətli, ləyaqətli, şərəfli insan deməkdir. Müsbət keyfiyyətləri ilə seçilən, ədalətli və nəcib əməlləri ilə tanınan şəxsiyyətə aid edilir.
Antonimlər:
Kobud: Nəcibin əksidir. Kobud insan qeyri-nəzakətli, ədəbsiz, sərt, qaba, xoşagəlməz davranışları ilə seçilir. Kobudluq həm davranışlarda, həm də nitqdə özünü göstərə bilər. Məişətdə, ədəbiyyatda və digər sahələrdə istifadə olunur. Kobudluq həm də fiziki baxımdan sərt, hamar olmayan səthlərə aid edilə bilər (məsələn, kobud parça).
Cahangir ağa kimi nəcib ağa heç bir oymaqda tapılar? (Ə.Haqverdiyev)
Ürəyim sanki kobud bir pəncənin sərt barmaqları arasında cənglənir (S.Qədirzadə).
alçaq: Nəcibin əksidir. Alçaq insan əxlaqsız, rəzil, namərd, şərəfsiz və vicdansızdır. Alçaq əməllər törədən, öz mənfəəti naminə başqalarına zülm edən şəxs üçün istifadə edilir. Ədəbiyyatda, tarixdə və ictimai həyatda geniş yayılmış bir termindir.
dələduz: Nəcib insanın əksidir. Dələduz aldatma, fırıldaqçılıq, hiyləgərlik ilə məşğul olan, etibarsız və yalançı bir insandır. Bu termin əsasən hüquqi və cinayət kontekstində istifadə olunur.
pisxah: Nəcib insanın əksidir. Pisxah insanlar qəddar, qisasçı, zalım və ədalətsiz davranışları ilə seçilirlər. Bu söz əsasən mənfi xarakterli insanları təsvir etmək üçün istifadə olunur.