Sərtlik – cismin mexaniki təsirlərə (sıxılma, dartılma, deformasiya və s.) qarşı müqavimət göstərmə qabiliyyətidir. Fizikada, materialşünaslıqda, geologiyada və digər elmi sahələrdə geniş istifadə olunur. Eyni zamanda, sərtlik metaforik mənada da işlədilir, insan xarakterini, davranışını, əşyanın toxumasını və ya səsini təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Antonimlər:
Yumşaqlıq
Yumşaqlıq sərtliyin əksidir. Mexaniki baxımdan, asanlıqla deformasiya olunan, sıxılan, əzilən cisimlərin xüsusiyyətidir. Metaforik mənada isə yumşaqlıq mehribanlıq, həlimlik, nəzakət, anlayışlılıq, rəhmlilik kimi xüsusiyyətləri ifadə edir. Həm fiziki, həm də mənəvi olaraq sərtliyin əksinə olan yumşaqlıq, insan münasibətlərində, ədəbi əsərlərdə tez-tez rast gəlinən bir anlayışdır. Ədəbiyyatda yumşaqlıq həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə istifadə oluna bilər. Məsələn, həddindən artıq yumşaqlıq zəiflik və qətiyyətsizlik kimi qəbul edilə bilər.
Artıq sifətindən yorğunluq oxunurdu, gözlərindən sərtlik yağırdı (“Azərbaycan”); Rüstəm kişi zorla nifrətini boğaraq yumşaqlıq göstərdi (M.İbrahimov).
Həlimlik
Həlimlik sərtliyin antonimi olaraq daha çox insan xarakterini təsvir etmək üçün istifadə olunur. Həlim insan sakit, mehriban, sakitcə davranır, kəskin reaksiyalar vermir. Sərtliyin qətiyyətli, sərt, amansız olması ilə müqayisədə həlimlik mülayimlik, təmkinlilik, səbrlilik ilə səciyyələnir. Bu antonim cütü əsasən ədəbiyyat və psixologiya sahələrində istifadə olunur.
Mülayimlik
Mülayimlik də sərtliyin əksidir və daha çox davranış və təbiəti təsvir edir. Sərt, qəddar, amansız olmağın əksinə, mülayim insan sakit, ədalətli, səbrli olur. Mülayimlik, həlimlik kimi, insan münasibətlərində və ədəbi əsərlərdə tez-tez işlənir və həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə istifadə oluna bilər.