Südəmər – cavan, gənc, yeniyetmə, yetkin olmayan; hələ yetkinlik yaşına çatmamış, təcrübəsiz şəxs.
Antonimlər:
Yaşlı
Yaşlı sözü südəmər sözünün əksidir və yaşca böyük, qocalmış, təcrübəli insanı ifadə edir. Bu antonim cütü əsasən yaş kateqoriyasını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Həm məişətdə, həm də ədəbiyyatda geniş tətbiq olunur. Məsələn, "yaşlı bir kişi", "yaşlı bir ağac" ifadələrində yaşlılıq, təcrübə və uzun müddətli varlığın simvolu kimi işlənir. Əksinə, "südəmər bir oğlan" ifadəsi təcrübəsizliyi, cavanlığı ifadə edir.
Eh!.. Atalar neylədi ki, sənin kimi südəmər oğullar neyləsin (A.Şaiq).
İmirin üzündə özündən çox-çox yaşlı bir gülüş vardı (M.Süleymanlı).
Təcrübəli
Təcrübəli sözü də südəmər sözünə antonimdir və müəyyən sahədə uzun müddət işləmiş, biliyə və bacarığa malik insanı ifadə edir. Bu antonim cütü, əsasən bir insanın bilik və bacarıq səviyyəsini müqayisə etmək üçün istifadə olunur. "Təcrübəli sürücü" və "südəmər sürücü" ifadələri bu fərqi aydın göstərir. Birinci ifadə bacarığı, ikincisi isə təcrübəsizlik və ehtimal olunan səhvləri nəzərdə tutur. Həm peşəkar, həm də gündəlik danışıq dilində istifadə olunur.
Yetkin
Yetkin sözü fiziki və mənəvi olaraq inkişaf etmiş, müstəqil düşünə bilən, öz hərəkətlərinə cavabdehlik daşıyan insanı ifadə edir. Südəmər sözündən fərqli olaraq yetkinlik həm yaş, həm də təcrübə ilə əlaqəlidir. Bu antonim cütü, əsasən bir insanın inkişaf mərhələsini göstərmək üçün istifadə olunur. "Yetkin qərar" və "südəmər qərar" ifadələrindəki fərq bu mənanı daha aydın göstərir. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də ədəbi əsərlərdə istifadə olunur.