Şadlanmaq - sevinmək, fərəhlənmək, xoşbəxt olmaq mənasını verən bir sözdür. Müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunur və müxtəlif emosiyaları ifadə edir.
Antonimlər:
Heyifsilənmək
Şadlanmağın əks mənasını ifadə edən heyifsilənmək, bir şeyə görə kədərlənmək, peşman olmaq, itirilən bir şeyə görə üzüntü duymaq deməkdir. Bu antonim daha çox itirilmiş bir fürsət və ya əldən verilmiş bir şeyə münasibət bildirir. Həm ədəbiyyatda, həm də gündəlik danışıq dilində istifadə olunur. Məsələn, bir insan arzusunun reallaşmaması səbəbindən heyifsilənə bilər.
Sevinsin, şadlansın çöl də, çəmən də (C.Novruz); Mən başqa şeyə heyifsilənirəm (C.Əmirov).
Kədərlənmək
Kədərlənmək, şadlanmağın tam əksidir və üzüntü, qəm, məyusluq hisslərini ifadə edir. Bu antonim daha geniş bir məna kəsb edir və müxtəlif səbəblərdən – xəstəlik, itki, uğursuzluq və s. - yaranan kədərləri əhatə edir. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də ədəbiyyatda geniş yayılmışdır.
Şadlanmağın da, kədərlənməyin də yerini başa düşürük (İ.Fərzəliyev).
Qəhərlənmək
Qəhərlənmək, şadlanmağın əksidir və güclü qəzəb, hiddət, əsəbilik hisslərini ifadə edir. Bu antonim daha çox qəzəb və əsəbiliyin ifadə olunduğu hallarda istifadə olunur. Ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda istifadə olunur.
Gənc qız bundan çox şadlanır və mənim sevgimə inanırdı (M.S.Ordubadi); Fəridə özünü saxlaya bilməyib yaman qəhərləndi (M.İbrahimov).
Qəribsəmək
Qəribsəmək, şadlanmağın birbaşa antonimi deyil, daha çox əks mənada istifadə oluna bilər. Qəribsəmək, bir şeyə qarşı narazılıq, xoşagəlməzlik və ya biganəlik hissi keçirmək deməkdir. Bu, şadlanmağın yaratdığı müsbət emosiyanın əksinə, mənfi bir duyğu ifadə edir. Ədəbiyyatda daha çox istifadə olunur.
O, uşaqların hərəsinə bir şey verməklə sevindirər, özü isə hamıdan artıq şadlanardı (Mir Cəlal); Beşiklər körpə üçün qəribsəyir.