Tutmaq – əşyanı, canlıyı və ya hadisəni ələ keçirmək, qapmaq, saxlamaq, ələ almaq mənasını bildirən fe'ldir. Müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif mənalarda işlənə bilir. Məsələn, fiziki tutma, fikri tutma, əlaqəni tutma kimi.
Antonimlər:
Buraxmaq: "Tutmaq" sözünün əsas antonimi "buraxmaq"dır. "Buraxmaq" əşyanı, canlıyı və ya hadisəni əldən çıxarmaq, sərbəst buraxmaq, azad etmək mənasını verir. Həm fiziki, həm də məcazi mənada işlənə bilər. Fiziki mənada əşyanı əldən buraxmaq, canlıyı azad etmək, məcazi mənada isə imkanı, fürsəti əldən vermək, nəzarəti itirmək kimi mənalarda işlənir. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur.
Quzğun cumdu, ovunu elə göydəcə tutdu (S.Qədirzadə)
Quşu əlindən buraxdı (S.S.Axundov)
İtirmək: "Tutmaq" sözünün başqa bir antonimi "itirmək"dir. "İtirmək" əşyanı, canlıyı və ya hadisəni əldən vermək, tapmaq mümkün olmayan halda itməsi deməkdir. "Tutmaq" əşyanı ələ keçirmək, "itirmək" isə əldən vermək mənasını ifadə edir. "İtirmək" sözü həm maddi, həm də mənəvi mənalarda işlənə bilər. Məsələn, pul itirmək, dost itirmək, ümidini itirmək kimi.
Kitabımı itirmişəm.
Qaçırmaq: "Tutmaq" sözünün bir başqa antonimi "qaçırmaq"dır. Bu halda tutmaq əşyanı ələ keçirmək, qaçırmaq isə ələ keçirmək imkanını qaçırmaq, əldən vermək mənasını verir. "Qaçırmaq" sözü daha çox fürsət, vaxt və ya hadisə ilə bağlı istifadə olunur. Məsələn, qatarı qaçırmaq, görüşü qaçırmaq, fürsəti qaçırmaq kimi.
O, qatarı qaçırmağıdan çox qorxurdu.