Uçmaq – havada hərəkət etmək, qanad çalmaqla və ya texniki vasitələrlə yuxarı qalxmaq və yer üzərindən uzaqlaşmaq deməkdir. Bu söz müxtəlif kontekstlərdə, məcazi və həqiqi mənalarda istifadə olunur.
Antonimlər:
Enmək
Enmək sözü uçmağın əksini ifadə edir və yerə, aşağıya doğru hərəkət etməyi bildirir. Həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada təyyarənin enməsi, quşun budağa enməsi kimi halları ifadə edir. Məcazi mənada isə, məsələn, əhval-ruhiyyənin aşağı düşməsi, qiymətlərin enməsi kimi mənalarda işlədilir. Həm ədəbiyyatda, həm də gündəlik danışıq dilində geniş istifadə olunur.
Ona elə gəldi ki, uçur; günəşdir, kürəyini yandıran (R.Rza); Qalxdıqca qatar; buludlar endi yavaş-yavaş (R.Rza).
Qonmaq
Qonmaq sözü uçmaq əməlinin sonunu, dayanmasını bildirir. Quşların budağa, təyyarələrin hava limanına enməsi kimi halları ifadə edir. "Uçmaq-qonmaq" ifadəsi tez-tez bir-birini əvəz edən hərəkətləri ifadə etmək üçün işlədilir. Məcazi mənada isə, fikrin, xəyalın bir şeyə yönəlməsi, dayanıb bir məsələ üzərində düşünmək mənasında istifadə oluna bilər.
Öyünməyin, sizdən daha uzaqlara uçuruq; Sevinclər könlümə qondu quş kimi (S.Rüstəm).