Yararlı sözü müsbət mənalı bir sözdür və bir şeyin faydalı, lazımlı, xeyirli olmasını ifadə edir. İnsanlar, əşyalar, hadisələr və ya proseslər üçün istifadə oluna bilər. Həm konkret, həm də məcazi mənada işlədilir.
Antonimlər:
Xeyirsiz
Xeyirsiz sözü yararlı sözünün əksidir və bir şeyin faydasız, zərərli, pis, xoşagəlməz olmasını bildirir. Həm insanlara, həm də əşyalara, həm də hadisələrə aid edilə bilər. Məişətdə, ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda geniş istifadə olunur.
Nümunə: Xeyirsiz bir gün keçirdim.
M.İbrahimovun əsərindən nümunə: "Əsil bəla orasındadır ki, usta zeynallar özlərini dünyada ən ağıllı, işgüzar və yararlı adam hesab edirlər." Bu cümlədə "yararlı" sözünün əksini ifadə etmək üçün "xeyirsiz" sözü istifadə oluna bilər.
Zərərli
Zərərli sözü də yararlı sözünün antonimidir və bir şeyin ziyanlı, təhlükəli, sağlamlıq və ya ətraf mühit üçün mənfi təsir göstərən olduğunu bildirir. Əsasən əşyalar, maddələr və ya proseslər üçün istifadə olunur. Tibb, ekologiya və texnologiya kimi sahələrdə tez-tez rast gəlinir.
Nümunə: Siqaret çəkmək sağlamlıq üçün zərərlidir.
Faydasız
Faydasız sözü bir şeyin heç bir faydası, xeyri olmayan, boş və mənasız olduğunu bildirir. Həm əşyalar, həm də hərəkətlər üçün istifadə oluna bilər. Gündəlik danışıqda və elmi yazılarda geniş istifadə olunur.
Nümunə: Bu cihaz tamamilə faydasızdır.
Bərkərsiz
Bərkərsiz sözü əsasən insan davranışları və xarakteri üçün istifadə edilir və bir insanın zəif, qeyri-qətiyyətli, səmərəsiz olduğunu ifadə edir. "Yararlı" sözü kimi müsbət bir xüsusiyyətin əksidir.
Nümunə: O, bərkərsiz bir insandır, heç bir işə yarayışlı deyil.