Dələciy Mənası: (Qax, Zaqatala bölgələrində) Bax dələncık. Kiçik, incə, zəif dələ. Məcazi mənada, zəif, cılız, sümüklü insan üçün də işlənə bilər. Sözün əsasında "dələ" sözü durur və "-ciy" əlavəsi k...

Dələf Mənası: "Dələf" sözü Mingəçevir və Ucar bölgələrində işlənən bir dialekt sözüdür. "Bax dalab" mənasını verir. Yəni, bir şeyin dalında, arxasında, içərisində gizlənməsi, gizli olması mənasını if...

Dələgey Mənası: Bakı, İmişli və Şamaxı dialektlərində "pinti", "xəsis", "əzgər" mənalarında işlənən söz. Aşırı qənaətcil, pulu xərcləməkdən çəkinən, ehtiyacdan artıq əşyalarını da saxlamağa meylli şə...

Dələmə Mənası: (Təbriz) Tapdanma nəticəsində hasarda, çəpərdə salınmış keçid, yol. Hasar və ya çəpərin tapdanaraq açılmış, deşik kimi istifadə olunan hissəsi. Misal olaraq, “Öyümüzdən bağa dələmə var...

Dələncik Mənası: (Qax dialekti) Oxlov. – Dələnciknən xamır yayılar. Dələncik, xamırın yayılması üçün istifadə olunan taxta və ya metal alətdir. Forma etibarilə, adətən, düzbucaqlı və ya oval formada, o...

Dələndavaz Mənası: (Salyan dialekti) İri, nəhəng, həcmi və ölçüsü ilə seçilən. Misal olaraq, "Mırad dələndavaz adamdı" ifadəsində Mıradın fiziki cəhətdən iri və hündür olduğunu bildirir. Sözün əsasında...

Dələngavaz Mənası: Dələngavaz sözü, əsasən, dələnin və ya digər oxşar heyvanların çoxluq halında, qarışıq şəkildə hərəkət etməsi, qaçışması mənasını verir. Həmçinin, qeyri-müəyyən, dəqiq bilinməyən, ...

Dələngəz Mənası: Şamaxı dialektində işlənən "dələngəz" sözü iki əsas mənaya malikdir: İri, nəhəng ölçülü olan əşya və ya varlıq. Kobud, qaba, incəlikdən uzaq olan. Bölgə: Şamaxı rayon...

Dələyən Mənası: (Ağdam dialektində) Ağacdələn. Ağacların qabığını qazıb içindəki həşəratlarla qidalanan quş növü. Dialekt sözü əsasən ağacdələn quşunun səs-küyünün təsvirinə əsaslanaraq yaradılmışdır...

Dəm Mənası: Sözün mənası işləndiyi bölgəyə görə dəyişir: (Naxçıvan) Divarda olan dəlik-dəşik yer. Məlumat üçün nümunə cümlə: "Bu öydə nə çox dəm var!" Bu mənada "dəm" sözü divarın köhnəlməsi, çü...

Dəmalan Mənası: (Dərbənd) aşsüzən. – Dəmalan da diyərig, aşsüzən də. Sözün mənası "aşsüzən" olaraq izah edilir. Aşsüzən sözünün özündə də dəqiq bir tərifə ehtiyac var. Ehtimal ki, burada aş bişirən, aş...

Dəmbildəmək Mənası: (Çənbərək dialektində) Yanmaq, alovlanmaq. "Ojax dəmbildiyr" - Ocaq yanır (alovlanır) mənasını verir. Söz, odun şiddətli və sürətli yanmasını, alovlanmasını ifadə edir. "Dəmbildəm...

Dəmbə Mənası: (Ucar) kəltən; şumda olan kəsək; əzilməmiş yumru torpaq. Misal olaraq, "Qalxozçular iri dəmbələri əzillər" ifadəsində dəmbə sözü əzilməmiş, iri torpaq parçası kimi izah olunur. Sözün məna...

Dəmbələmdüz Mənası: Dümdüz, hamar, səviyyəli yer. Naxçıvan dialektində "dümdüz" mənasında işlənən bu söz, ərazinin hamar və səthinin düz olmasını ifadə edir. "Yerimiz dəmbələmdüzdi" kimi ifadələrdə i...

Dəmbələqarın Mənası: (Cəlilabad) Qarınqulu, çox yeyən, həris adam. Bölgə: Cəlilabad rayonu və ətraf kəndlər (Əlavə məlumat əldə edildiyi təqdirdə buraya əlavə olunacaq) Qeydlər: Sözün eti...