Dəngüş Mənası: (Yardımlı) Yüngülxasiyyət, yaramaz, əlindən iş gəlməyən. Misal olaraq, "Dəngüş adamnan səy adam yolə gedey" ifadəsi işlədilərək, dəngüş adamın əməksevər adamla müqayisədə həyatda daha ...

Dəngə Mənası: Ağdam, Göyçay, Sabirabad və Ucar rayonlarında işlənən bu söz tayfa, nəsil mənasını verir. Ümumiyyətlə, bir kənddə və ya bölgədə yaşayan və bir-biri ilə qohumluq əlaqəsi olan ailələrin, qr...

Dəngənə Mənası: Piyalə, stəkan, kiçik qab. Lənkəran dialektindəki nümunədə olduğu kimi, əsasən maye içkilər üçün istifadə olunan kiçik ölçülü qab deməkdir. Həmçinin, süfrədəki kiçik qablar üçün də iş...

Dəngətdəmək Mənası: Qulaq asmaq, dinləmək. Söz, diqqətlə və ya həvəslə dinləməyi ifadə edir. "Darvazada əməlli dəngətdədim" nümunəsində olduğu kimi, söhbətin əhəmiyyətini və dinləyicinin diqqətini vu...

Dənnig Mənası: (Salyan) Çinədan. Sözün əsas mənası çinədana aiddir. To:ğun dənnigi boşdu ifadəsi "Toğunun çinədanı boşdur" mənasını verir. Dialekt şəklində işlənən "dənnig" sözü standart dilin "çinədan...

Dənnəmə Mənası: (Borçalı dialekti) Başaq, biçin zamanı yerə tökülən sünbül. Misal: "Ay uşax, gedin, tökülən dənnəmeyi yığıb gətirin." Bölgə: Borçalı Əlavə İzah: "Dənnəmə" sözü Borçalı dialek...

Dənnəməx’ Mənası: Yığmaq, dərmək. Bu söz əsasən buğda və meyvələrin yığılması, toplanması mənasında işlənir. Nümunələr: "Buğdanı dənne:rix’"; – "Ağaşdan tut dənne:rəm" (Ağcabədi); – "Əriyin hamsını d...

Dəno Mənası: "Dəno" sözü əsasən buğda məhsulunun yetişmə və biçin dövrünü ifadə edir. Naxçıvan və İrəvan bölgələrində işlənən bu söz, buğdanın yetişib biçilməyə hazır olduğu, "dənin bağlanması" mərhə...

Dəno:lama Mənası: (Göyçay dialektində) Plov həlimi. Plovun içərisinə qatılan, adətən ət, göyərti və ya başqa əlavələrlə hazırlanan maye halındakı yemək hissəsi. Misal: "Anam mənə dəno:lama verdi." Böl...

Dənsiz Mənası: Ağıldankəm, yüngülxasiyyət, ağılsız, savadsız, əxlaqsız, ədəbsiz insan kimi başa düşülür. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Həm ağıl zəifliyini, həm də əxlaq nöqsanın...

Dənzəmək Mənası: Lerik və Yardımlı bölgələrində işlənən bu söz "qızarıb bozarmaq, pərt olmaq" mənalarını ifadə edir. Emosional və fiziki həyəcanı, qorxu və ya utanc nəticəsində üzün rənginin dəyişməs...

Dənə Mənası: Bu sözün üç əsas mənası vardır: Günəbaxan tumu. Nümunə: "Qoğrulmuş dənə çıtdıyısan?" (Lənkəran dialekti) Da, də. Nümunə: "Gedəy dənə, kimi gözziyirsən?" (Salyan dialekti). Bu mən...

Dənəb Mənası: (Ordubad dialektində) Bax, dənab; Ordubad bölgəsində istifadə olunan bu söz "dənab" sözünün sinonimi olaraq işlənir və ümumiyyətlə görmə qabiliyyətinin zəifliyini, gözü qaranlığı ifadə ed...

Dənəbir Mənası: (Qazax dialekti) Seyrək, tək-tək, nadir hallarda rast gəlinən, az miqdarda olan. "Dənə-dənə" mənasında da işlənə bilər. Nümunə cümlədə olduğu kimi, "göyçəx qızdı, əmbə dənəbir çili va...

Dənəvar Mənası: Buğdanı samandan ayırmaq üçün sovurma hərəkəti. Söz, küləkli havada buğdanın samandan ayrılmasını, buğdanın sovrulmasını ifadə edir. Həmçinin, mecazi mənada "sovrulmaq, samandan ayrıl...