Birəbit (Passer montanus): Azərbaycan faunasının zənginliyini təşkil edən bu kiçik quş, sərçəkimilər dəstəsinə aiddir və sərçədən ölçülərinə görə bir qədər kiçikdir. Onun ən fərqləndirici xüsusiyyəti, adından da göründüyü kimi, torpaq rəngli, qəhvəyi və boz çalarlarının qarışığı olan tük örtüyüdür. Bu kamuflyaj rənglənmə, birəbitin ətraf mühitə uyğunlaşmasına və yırtıcılardan qorunmasına kömək edir.
Birəbitlər, adətən, kənd yerlərində, bağlarda, parklarda və hətta şəhər ərazilərində yaşayır. Onlar məskunlaşmış quşlardır, yəni mövsümi köç etmirlər və il boyu eyni ərazidə qalırlar. Çox vaxt sürülər halında yaşayırlar və qida axtararkən bir-birləri ilə əlaqə saxlamaq üçün səslərdən istifadə edirlər. Onların səsi, sərçənin səsindən bir qədər incə və daha yüksək tonludur.
Qida rasionları əsasən toxumlardan, gilələrdən və həşəratlardan ibarətdir. Yaz aylarında isə yuva qurub balalarını böyüdürlər. Yuvalarını, adətən, ağac boşluqlarında, divar çatlarında və ya süni qurğularda qururlar. Bir çox digər quş növlərindən fərqli olaraq, birəbitlər insan məskənlərinə yaxınlıqda yaşamağa daha çox uyğunlaşmışlar və insan fəaliyyətinə nisbətən daha az həssasdırlar.
Birəbitin, Azərbaycanın biomüxtəlifliyi üçün əhəmiyyəti danılmazdır. Onlar həm toxum yayılması, həm də həşəratların tənzimlənməsi baxımından ətraf mühitin tarazlığının qorunmasına müsbət təsir göstərirlər. Bu kiçik, lakin maraqlı quşun daha yaxından öyrənilməsi, onların ekoloji rolunun daha dərindən başa düşülməsinə və qorunmasına kömək edə bilər.