Boksit (fr. bauxite) alüminiumun istehsalında əsas xammal kimi istifadə olunan, mürəkkəb tərkibli bir filizdir. Adını ilk dəfə 1821-ci ildə Fransanın Les Baux şəhəri yaxınlığında aşkar edildiyi yerə görə almışdır. Bu, alüminiumun sənaye miqyasında istehsalının əsasını qoymuşdur.
Boksitin kimyəvi tərkibi dəyişkəndir və əsasən alüminium hidroksidlərindən (gibbsit, böhmit, diaspor) ibarətdir. Bunlardan əlavə, boksitdə dəmir oksidləri, silikon oksidləri, titanyum oksidləri və digər çirkləndiricilər də olur. Bu çirkləndiricilərin miqdarı boksitin keyfiyyətini və alüminiumun ondan çıxarılmasının iqtisadi əlverişliliyinə təsir edir. Yüksək keyfiyyətli boksitdə alüminiumun miqdarı 40-60% arasında dəyişir.
Boksit yataqları əsasən tropik və subtropik iqlim zonalarında, qədim laterit qabığının əmələ gəldiyi ərazilərdə tapılır. Havalandırma şəraitində alüminiumlu silikatlı süxurların aşınması və kimyəvi pozulması nəticəsində əmələ gəlir. Bu proses çox uzun müddətlidir və yüz minlərlə il çəkir. Dünyada ən böyük boksit yataqları Avstraliya, Qvineya, Braziliya, Hindistan və Çində yerləşir.
Alüminiumun boksitdən çıxarılması mürəkkəb bir prosesdir və bir neçə mərhələdən ibarətdir. Əvvəlcə boksit təmizlənir, sonra isə xüsusi texnologiyalar vasitəsilə alüminium oksidi (alumina) əldə edilir. Alüminium oksidi daha sonra elektroliz üsulu ilə saf alüminuma çevrilir. Bu proses çox enerji tələb edir və alüminiumun istehsal qiymətinə təsir göstərir.
Boksit, yalnız alüminium istehsalı üçün deyil, həm də refrakter materialların, sementin və digər sənaye məhsullarının istehsalında da istifadə olunur. Beləliklə, boksit təkcə alüminium sənayesinin deyil, həm də bir çox digər sənaye sahələrinin inkişafında mühüm rol oynayan qiymətli bir təbii sərvətdir.