Boz (qırqovulun dişisi) – Azərbaycan dilində qırqovul quşunun dişi fərdinə verilən ad. Bu termin, qırqovul kimi gözəl və rəngarəng bir quşun dişisinin daha az nəzərə çarpan, daha "boz" rəngli lələklərə sahib olması ilə əlaqədar olaraq yaranmış ola bilər. Hərçənd, qırqovul dişisinin rənglənməsi növündən asılı olaraq dəyişə bilər və həmişə "boz" olmur.
Qırqovul dişiləri, erkəklərindən fərqli olaraq, daha çox gizlənməyə meyllidirlər. Onlar yuva qurmaq, yumurta basmaq və balalarını qorumaqla məşğul olduqları üçün diqqət çəkməmək üçün daha kamuflyajlı bir rəngə sahib olmaq onlara təbii bir üstünlük verir. Bu, onların sağ qalma şansını artırır və növün davamlılığını təmin edir.
Terminologiya baxımından, "boz" sözünün bu kontekstdə istifadəsi, qırqovul dişisinin rənginin ümumi təsvirini verən, dəqiq bir zooloji təsnifatdan daha çox, xalq arasında yayılmış bir adlandırma üsuludur. Bəzi regionlarda qırqovul dişiləri üçün fərqli adlar da istifadə oluna bilər. Lakin "boz" adı, sadəliyi və geniş yayılmışlığı ilə Azərbaycan dilində bu quş üçün ən çox qəbul edilən adlardan biri olaraq qalır.
Beləliklə, "boz" sözünün təkcə bir rəng təsviri kimi deyil, həm də qırqovulun dişisini ifadə edən spesifik bir termin kimi də anlaşılması vacibdir. Bu, dilin zənginliyini və təsvir qabiliyyətini əyani şəkildə nümayiş etdirir.