izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dal-qabaq sözü Azərbaycan dilində əsasən iki mənada işlənir. Birinci mənası, əşyaların və ya hadisələrin sıralanma ardıcıllığını ifadə edir. Bu mənada "dal-qabaq" ifadəsi "ardıcıl olaraq", "bir-birinin ardınca", "sıralı şəkildə" mənalarına uyğundur. Məsələn, "evlər dal-qabaq düzülmüşdü" deyəndə, evlərin bir-birinin ardınca, xətt boyunca yerləşdiyini ifadə edirik. Bu, sadəcə fiziki bir sıralanma deyil, həm də zaman amilini əhatə edə bilər. Məsələn, "məsələləri dal-qabaq həll etmək" ifadəsi məsələlərin həllinə ardıcıl və sistemli yanaşmanı bildirir.

İkinci mənası isə daha az rast gəlinən, fiziki düzülüşü təsvir edir. Bu mənada əşyaların bir-birinin üzərinə, üst-üstə, və ya üst-üstə olmağa yaxın şəkildə yerləşməsini ifadə edir. "Bir-birinin ardınca" mənası ilə qarışdırılmamalıdır. Məsələn, "daşlar dal-qabaq yığılmışdı" deyəndə daşların bir-birinin üzərinə, qeyri-müntəzəm bir şəkildə yığıldığını təsəvvür edirik. Bu mənada "yığıncaq", "üst-üstə", "qeyri-müntəzəm yığılmış" kimi ifadələr "dal-qabaq" sözünün sinonimi ola bilər.

Maraqlı bir tərəfi də odur ki, "dal-qabaq" sözü həm təsviri, həm də məcazi mənada işlənə bilir. Fiziki düzülüşü təsvir etməklə yanaşı, hadisələrin ardıcıllığını, proseslərin ard-arda gəlməsini də bildirə bilir. Bu ikili məna, sözün dil strukturu və ifadə etdiyi ətraflı məlumat baxımından zənginliyini göstərir. "Dal-qabaq" sözünün konkret mənası cümlədəki digər sözlərdən və kontekstdən asılıdır.

Ümumi olaraq, "dal-qabaq" sözü Azərbaycan dilinin ifadə imkanlarını genişləndirən, həm sadə, həm də zəngin bir leksik vahiddir. Onun istifadəsi yazılı və şifahi nitqdə mətnə daha rəngarənglik və təsvirlilik qatar.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz