izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dalı sözü Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "yeriyərkən dönüb arxaya baxmaq" mənasında izah olunur. Ancaq bu tərif sözün ifadə etdiyi incəliyi tam əks etdirmir. Dalı baxmaq sadəcə arxaya baxmaq deyil, daha çox yeriməyə davam edərkən, əvvəlki yeri və ya geridə qalanları qısa bir anlığa gözdən keçirmək, yoxlamaq deməkdir. Bir növ əmin olmaq, yaxud da geridə qalanlara nəsə əlavə etmək, düzəliş etmək istəyindən qaynaqlanan bir hərəkətdir.

Q.Zakirin misalında olduğu kimi, "Ahunun balası səndən öyrənib" deyimi, dalı baxmanın bir vərdiş, öyrənilən bir davranış olduğunu göstərir. Uşaqlar, yeni hərəkətləri öyrənərkən, müvəffəqiyyətini yoxlamaq, əvvəlki hərəkətlərini nəzərdən keçirmək üçün tez-tez dalı baxırlar. Bu, təkcə fiziki hərəkətlər üçün deyil, həm də əqli proseslər üçün də aiddir; bir işin icrasında, əvvəlki addımları nəzərdən keçirmək, nəticəni dəyərləndirmək üçün dalı baxmaqdan istifadə olunur.

Beləliklə, "dalı" sözü, sadə bir hərəkətin xaricində, təcrübənin, öyrənmənin və özünü yoxlamanın simvoluna çevrilir. Həm də, bir az da ehtiyatlılıq, təhlükəsizlik, yaxud da həsrətin ifadəsidir. Çünki dalı baxan insan, artıq geridə qoyduğu həyatın bir hissəsinə yenidən nəzər yetirir, yaxud gələcək üçün bir yol seçmək məqsədilə keçmişi analiz edir. Bu mənada, "dalı" sözü sadə bir lüğət tərifindən daha çox, zəngin bir məna daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz