Dalqəlsəməlilər (lat. Bivalvia və ya Pelecypoda) – molyusklar tipinə aid olan onurğasız, yumşaqbədənli heyvanların geniş və müxtəlif bir sinfidir. Adından da göründüyü kimi, bu heyvanlar iki qabıqdan (qabığın hər iki hissəsi qabıq adlanır) ibarət xarici skeletə sahibdirlər. Bu qabıqlar əsasən kalsium karbonatdan təşkil olunub və heyvanın yumşaq bədənini qoruyur. Qabıqların bir-birinə bağlanmasını sağlayan əzələlər var və heyvan təhlükə zamanı qabıqları möhkəm bağlaya bilir.
Dalqəlsəməlilərin bədən quruluşu olduqca sadədir. Onların başı yoxdur və hərəkət sistemləri olduqca ibtidaidir. Su altında yaşayan bu heyvanlar qida və oksigeni suya qarışmış kiçik orqanizmləri və hissəcikləri süzərək alırlar. Bunun üçün xüsusi qəlsəmələrindən istifadə edirlər – adları da buradan gəlir. Qəlsəmələri həm tənəffüs, həm də qida əldə etmək üçün istifadə olunur. Su qəlsəmələrdən keçərkən, qida hissəcikləri selikli maye ilə tutulur və ağız boşluğuna doğru aparılır.
Dalqəlsəməlilər dünyanın hər yerində, müxtəlif su hövzələrində – şirin sularda, dənizlərdə və okeanlarda yaşayırlar. Onların ölçüləri çox müxtəlifdir: bəziləri bir neçə millimetr uzunluğunda olur, bəziləri isə bir neçə on santimetrə qədər böyüyə bilir. Midye, istiridye, xərçəngkimilər və digər bir çox növ bu sinfə aiddir. Bəzi növləri insan qidası kimi istifadə olunur, bəziləri isə inci istehsalı ilə məşhurdur. Onların ekoloji əhəmiyyəti də çox böyükdür, çünki suyun təmizlənməsində və qida zəncirində mühüm rol oynayırlar.
Dalqəlsəməlilərin təkamül tarixi çox qədimdir və onlar Yer kürəsində milyonlarla ildir mövcuddurlar. Fossilları geoloji qatlarda geniş yayılmışdır və elm adamlarına bu heyvanların təkamülü və ətraf mühitin dəyişikliklərinə adaptasiyası haqqında qiymətli məlumatlar verir. Davamlı olaraq yeni növlərin kəşfi və tədqiqi ilə bağlı yeni məlumatların ortaya çıxması bu maraqlı heyvan qrupunun sirrlərini daha da aydınlaşdırır.