Darayı, köhnə Azərbaycan dilində qırmızımtıl-bənövşəyi rəng çalarlarına malik, incə və zərif toxunmuş ipək parçanı ifadə edir. Bu, sadəcə olaraq "qırmızı-bənövşəyi ipək parça" olmaqdan daha çoxdur. Darayının adı özündə həmin parçanın dəyərini, nadirliyini və lüks xarakterini əks etdirir. İpəyin keyfiyyətinə görə, parıldayan, hamar və toxunmağa xoş bir səthə malik olduğunu təsəvvür etmək olar.
Misal olaraq verilən "Darayı yorğanüzü" ifadəsi darayının əsasən dəyərli əşyaların hazırlanmasında, məsələn, yorğanların üz qatının bəzədilməsində istifadə olunduğunu göstərir. Bu, darayının sadəcə bir parça deyil, həm də varlılıq və zənginliyin simvolu olduğunu vurğulayır. Yorğanın üzünün darayıdan hazırlanması həmin yorğanın xüsusi əhəmiyyət kəsb etdiyini, yüksək qiymətləndirildiyini göstərir.
"Ayı handa, darayı handa?" deyimi isə, əşyaların qiymətini, nadirliyini və tapılmasının çətinliyini vurğulayan məcazi bir ifadədir. Bu deyim, ayı kimi nadir bir heyvanın tapılmasının darayı kimi qiymətli bir parçanın tapılması qədər çətin olduğunu bildirir. Yəni, həm ayı, həm də darayı nadir, qiymətli və tapılması çətin olan əşyalardır.
Ümumiyyətlə, "darayı" sözü sadəcə bir rəng və parça adı olmaqdan kənara çıxaraq, mədəni və tarixi bir kontekstdə zəngin mənalar daşıyır. Köhnə Azərbaycan mədəniyyətinin zənginliyini və lüks toxumalarına olan marağını əks etdirən bu söz, öz gözəlliyi və nadirliyi ilə diqqəti cəlb edir.