Dartıcı sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən mexaniki sistemlərlə bağlı istifadə olunan bir termindir. Sadəcə “bir şeyi dartıb çəkən hissə” kimi tərifinə əlavə olaraq, dartıcının funksiyasını, quruluşunu və müxtəlif tətbiq sahələrini daha geniş şəkildə nəzərdən keçirək.
Dartıcı, müxtəlif mexanizmlərdə və maşınlarda, bir obyekti, qüvvə tətbiq edərək, özünə doğru çəkən və ya hərəkət etdirən bir hissədir. Bu hissə sadəcə bir ip, kəmər və ya zəncir ola bilər, eləcə də daha mürəkkəb hidravlik və ya pnevmatik sistemlərin bir elementi də ola bilər. Məsələn, bir avtomobilin əyləc sistemindəki dartıcılar, əyləc balatalarını disk və ya barabanlara sıxaraq avtomobilin sürətini azaldır. Kranlarda isə böyük yükleri qaldırmaq üçün güclü dartıcılar istifadə olunur.
Dartıcının dizaynı və materialı onun tətbiq sahəsindən asılı olaraq dəyişir. Məsələn, yüksək temperaturda işləyən bir mühəndislik sistemində istifadə olunan dartıcı, adi bir halatdan daha davamlı və istiliyə davamlı materialdan hazırlanmalıdır. Dartıcıların əsas xüsusiyyətlərindən biri də onların güc və davamlılıq səviyyəsidir. Yüksək dartılma gücünə malik materiallar, məsələn, polad, titan və ya karbon lifli kompozitlər, dartıcıların istehsalında geniş istifadə olunur.
Lüğətdə qeyd edildiyi kimi, dartıcı həmçinin “bir şeyi dartıb çıxarmaq üçün alət” mənasında da istifadə oluna bilər. Bu mənada, diş həkimi tərəfindən dişləri çıxarmaq üçün istifadə olunan alət də dartıcı adlandırıla bilər. Bu, daha çox məcazi mənada istifadə olunan bir təsvirdir və texniki dartıcılardan fərqli olaraq daha spesifik bir mənaya malikdir.
Nəticə olaraq, "dartıcı" sözü sadə görünüşünə baxmayaraq, mexanika, mühəndislik və digər sahələrdə geniş tətbiq olunan və müxtəlif dizayn və funksiyalara malik bir termindir. Onun tərifi sadəcə bir şeyin dartılmasına aid deyil, həm də müxtəlif mexanizmlərin və alətlərin əsas hissəsi kimi vacib rolunu əks etdirir.