Dartılı sifəti, əsasən bir cismin və ya varlığın uzadılmış, gərilmiş, sıxılmış və ya bükülmüş halda olduğunu bildirir. Sadəcə "dartılmış halda olan" ifadəsindən daha çox məna çalarına malikdir. Məsələn, bir yay dartılı vəziyyətdədir, bir ip dartılıb gərilmişdir, bir əzələ dartılıb ağrıyır. Bu halların hamısında dartılma fərqli səbəblərdən və fərqli intensivliklərlə baş verə bilər.
Dartılı sözünün mənasını daha da dəqiqləşdirmək üçün kontekstin əhəmiyyəti böyükdür. Bir parça parça dartılı olarsa, bu, onun uzunluğunun artdığını, toxumasının gərildiyini bildirir. Əgər bir insanın əzələləri dartılıdırsa, bu, əzələlərin həddindən artıq gərilməsi və bəzən ağrı ilə müşayiət olunan bir vəziyyəti ifadə edir. Hətta bir rəsm əsəri də, xüsusən perspektiv gözlənildikdə, "dartılı" kimi təsvir edilə bilər; bu halda, perspektiv effekti ilə obyektlərin qeyri-təbii uzun və nazik görünməsi nəzərdə tutulur.
Maraqlı bir məqam odur ki, "dartılı" sözü həm fiziki, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, "dartılı sinirlər" ifadəsi, bir insanın həyəcanlı, gərgin və ya əsəbi olduğunu bildirir. Bu halda, fiziki dartılma deyil, daxili bir gərginlik, əsəbilik vəziyyəti ifadə olunur. Beləliklə, "dartılı" sözünün mənası geniş kontekstdən asılı olaraq dəyişir və daha çox duyğu və təsvir imkanları təqdim edir.
Ümumiyyətlə, "dartılı" sözü, bir obyekt və ya varlığın normal vəziyyətindən kənara çıxaraq, uzanmış, gərilmiş və ya sıxılmış halda olduğunu ifadə edən çox yönlü və ifadəli bir sifətdir. Onun mənası həm konkret, həm də abstrakt ola bilər və bu da onu dilin zəngin və maraqlı bir elementi halına gətirir.