Dayaqsızlıq sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında köməksizlik, arxasızlıq və dayağı olmamanı ifadə edən bir termindir. Sadəcə "köməyi, arxası olmama" deyil, daha geniş bir məna spektrini əhatə edir.
Dayaqsızlıq, həm maddi, həm də mənəvi bir vəziyyəti təsvir edə bilər. Maddi dayaqsızlıq, insanın yaşaması üçün lazım olan maddi ehtiyatlara, maliyyə vəsaitlərinə, qida və s. sahib olmaması deməkdir. Bu vəziyyət, insanı fiziki və psixoloji olaraq çətinliklər içində qoya bilər.
Mənəvi dayaqsızlıq isə, insanın həyatında etibar edə biləcəyi, arxalanacağı, dəstək olacaq insanlara və ya qurumlara sahib olmamasıdır. Bu, təklik, təcrid olunma, ümidsizlik və çarəsizlik hisslərinə səbəb ola bilər. Ailəvi problemlər, dost itkiləri, sosial təcrid və ya cəmiyyətin dəstəyini itirmək mənəvi dayaqsızlığa gətirib çıxara bilər.
Dayaqsızlığın səbəbləri çox müxtəlifdir: yoxsulluq, təbii fəlakətlər, xəstəlik, sosial ədalətsizlik, qarşılaşmalar və s. Bu vəziyyətdən çıxış yolu tapmaq üçün sosial dəstək, dövlət proqramları, özünəinam və cəmiyyətin həmrəyliyi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Dayaqsızlığın aradan qaldırılması, cəmiyyətin inkişafı və insan hüquqlarının təmin olunması üçün vacib bir məsələdir.
Beləliklə, dayaqsızlıq yalnız kömək və arxa olmamasının sadə təsviri deyil, insanın həyatının müxtəlif sahələrində yaşadığı çətinlikləri, təklik və ümidsizliyi əks etdirən mürəkkəb bir sosial və psixoloji fenomendir.