Dələduzluq – qanunsuz və ya əxlaqsız yollarla başqalarını aldadaraq onlardan maddi və ya mənəvi fayda əldə etmək, fırıldaqçılıq, hiyləgərlik, aldatma, yalan və saxtakarlıq əməlləri ilə xarakterizə olunan hərəkətlər məcmusudur. Sadəcə "fırıldaqçılıq" və ya "hiyləgərlik" sözlərindən daha geniş bir məna ifadə edir, çünki həm planlı, sistemli bir fəaliyyət, həm də təsadüfi, anlıq bir hərəkət ola bilər.
Dələduzluğun əsas elementi aldatmadır. Dələduz, qurbanını inandıra bilmək üçün müxtəlif hiylələrə, yalanlara, saxta sənədlərə və ya manipulyasiyalara əl atır. Bu, sadə bir aldatmacanın qısa müddətli bir hərəkətindən tutmuş, mürəkkəb, uzunmüddətli, yaxşı planlaşdırılmış bir cinayətə qədər geniş bir spektrdə ola bilər. Məsələn, kiçik bir ticarət müəssisəsində baş verən, kassadan pul oğurlamaq kimi kiçik bir fırıldaq da dələduzluğun bir forması sayıla bilər, eyni zamanda böyük maliyyə quruluşlarında milyonlarla dolların mənimsənilməsini əhatə edən korrupsiya əməlləri də dələduzluq anlayışına daxildir.
Dələduzluğun əsas xüsusiyyətlərindən biri də, qurbanın razılığı olmadan onun etimadından sui-istifadə edilməsidir. Dələduzlar, əksər hallarda, qurbanlarının etimadını qazanmaq üçün müəyyən rollar oynayır, dostluq, sevgi, professionalizm və ya başqa hər hansı bir münasibət yaradırlar. Beləliklə, qurbanlar dələduzluğu gec anlayırlar və ya heç anlamazlar.
Tarixən dələduzluq, müxtəlif cəmiyyətlərdə və mədəniyyətlərdə həmişə mövcud olmuşdur və cəzalandırılmışdır. Ancaq dələduzluğun formaları vaxt keçdikcə dəyişmiş, texnologiyanın inkişafı ilə yeni yollar ortaya çıxmışdır. İnternetin yayılması ilə birlikdə, kiberdələduzluq yeni və təhlükəli bir forma olaraq ortaya çıxmışdır.
Misal olaraq verilən "Mən Mirzənin də dələduzluğunu görmüşəm" cümləsində, nəticə etibarilə, Mirzənin hər hansı bir aldatma, fırıldaq və ya hiyləgərlik əməli törətdiyi nəzərdə tutulur. Bu, Mirzənin fəaliyyətinin konkret təbiətindən asılı olaraq, məsələn, maliyyə dələduzluğu, etibar sui-istifadəsi və ya hər hansı başqa bir aldatma formasını əhatə edə bilər.