izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dəmyə sözü Azərbaycan dilində əsasən suvarılmayan, quru, quraq yerləri ifadə edir. Lüğətlərdəki qısa izahı genişləndirərək deyə bilərik ki, dəmyə, təbii suvarma sistemindən məhrum olan, yağış suyuna bağlı olan əkin sahələri və ya ümumiyyətlə, suvarma tələb edən bitkilərin yetişməsi üçün əlverişsiz olan torpaq sahələridir. Bu sahələr adətən arid və ya semi-arid iqlim zonalarında yerləşir, yəni illik yağıntı miqdarı az və ya qeyri-kafi olur.

Dəmyə ərazilərdə əkinçilik əsasən yağış sularının miqdarından asılıdır. Buna görə də, bu ərazilərdə əkilən bitkilər quraqlığa davamlı, quraqçıl bitkilər seçilir. Bu bitkilər məhdud su ehtiyatından istifadə etmək üçün adaptasiya olunmuşdur. Dəmyə torpaqlarında məhsuldarlıq yağışın miqdarı ilə birbaşa bağlıdır; yağışlı illərdə nisbətən yaxşı məhsul götürmək mümkün olsa da, quraq illərdə məhsul itkisi çox böyük ola bilər. Tarixən dəmyə ərazilərdə əkinçilik əhalinin həyatında mühüm rol oynamış və həmçinin cəmiyyətin aqrar strukturunun formalaşmasına da təsir göstərmişdir.

Sözün "dəmyə taxıl" kimi işlənməsi də bu mənanı dəstəkləyir. Bu ifadə, suvarılmayan torpaqlarda əkilən, quraqlığa davamlı taxıl növlərini bildirir. Belə taxıllar adətən daha kiçik və ya daha az məhsuldar olsa da, bu ərazilərin təbii şəraitinə uyğunlaşmışdır. Dəmyə anlayışı sadəcə coğrafi bir termin deyil, eyni zamanda, müəyyən bir əkinçilik sistemini və həyat tərzini də əks etdirir.

Qısacası, "dəmyə" sözü sadəcə "suvarılmayan yer" mənasından daha geniş bir konteksti əhatə edərək, ətraf mühitin xüsusiyyətlərini, əkinçilik təcrübələrini və hətta sosial-iqtisadi quruluşu da özündə əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz