Dərinfikirli sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında düşüncə dərinliyi və məntiqi ardıcıllığı ilə seçilən şəxsi xarakterizə edir. Sadəcə "dərindüşüncəli" olmaqdan daha çox, dərinfikirli insan hər şeyi səthi olaraq qəbul etmir, əksinə, məsələlərin mahiyyətinə varmaq üçün dərinə gedir, çoxcəhətli aspektlərini nəzərə alır və məntiqi nəticələr çıxarır.
Bu keyfiyyət sadəcə ağıllı olmaqla eyniləşdirilməməlidir. Dərinfikirli insan həm ağıllıdır, həm də düşüncələrini dərinləşdirmək, onları müxtəlif bucaqlardan araşdırmaq üçün özünü sərf edir. O, məlumatı yığmaqla kifayətlənmir, əldə etdiyi məlumatları təhlil edir, müqayisə edir və özünün orijinal nəticələrini formalaşdırır. Dərinfikirli insanın düşüncələri aydın, ardıcıl və məntiqli olur, hər bir fikri öz əsaslandırılmasına malikdir.
Dərinfikirlilik bəzən introspektiv düşüncə ilə əlaqələndirilir. Dərinfikirli insan öz daxili aləmini, hisslərini, davranışlarını dərinliklə analiz edir və baş verənlərin səbəblərini anlamağa çalışır. Bu özünü tanıma prosesi onun həm özünü, həm də ətraf aləmini daha yaxşı başa düşməsinə kömək edir. Onlar həyatın mürəkkəbliyini, ziddiyyətlərini qəbul edir və bu ziddiyyətlərə daxili harmoniya ilə yanaşırlar.
Tarix boyu fəlsəfə, elm və incəsənətdə böyük nailiyyətlər əldə etmiş şəxslərin çoxu dərinfikirlilik keyfiyyətinə malik olmuşdur. Çünki dərinfikirlilik yaradıcılıq, yenilikçi düşüncə və mürəkkəb problemlərin həlli üçün zəruri olan əsas xüsusiyyətlərdən biridir. Beləliklə, dərinfikirlilik sadəcə bir söz deyil, həyatın müxtəlif sahələrində uğur qazanmaq üçün vacib olan bir keyfiyyətdir.