Dırnaqlanmaq – Bu fəal hərəkət, əsasən dərinin qıcıqlanmasına və ya qaşınmasına cavab olaraq, dırnaqların səthə sürtülməsini, cızılmasını və ya qazınmasını əhatə edir. Sadəcə bir əsəb hərəkəti deyil, bir sıra psixo-fiziki proseslərin məhsuludur. Dərialtı qıcıqlanma, allergiya, həşərat sancması, ya da sadəcə bir quru dəri kimi müxtəlif səbəblər dırnaqlanmağa səbəb ola bilər. Hərəkətin intensivliyi və tezliyi bu səbəblərin şiddətindən asılıdır.
Birinci mənada, dırnaqlanmaq, dırnaqların səthi cızmaq, dəriyə zədə vurmaq kimi daha aqressiv bir hərəkəti ifadə edir. Bu, məsələn, qıcıqlanmış dəridəki bir şeydən qurtulmaq, ya da təsadüfən bir şeyə ilişib qalmış bir şeyə vurmaq kimi hallarda müşahidə oluna bilər. Cırmaqlanmaqdan fərqli olaraq, dırnaqlanma prosesi daha səthi və daha az dərin zədələnmə ilə nəticələnir.
İkinci mənada isə, dırnaqlanmaq daha çox qaşınmanın sakitləşdirilməsi məqsədi daşıyır. Dərialtı qaşınma hissini azaltmaq üçün dırnaqlar yüngül şəkildə dəri səthinə sürtülür. Bu, həm fiziki, həm də psixoloji rahatlama təmin edir. Qaşınmanın səbəbinə görə, bu hərəkət müvəqqəti bir rahatlama gətirsə də, əsl səbəb aradan qaldırılmazsa, qaşınma yenidən başlayır və dırnaqlanma davam edə bilər.
Ümumi olaraq, dırnaqlanmaq həm fiziki bir hərəkət, həm də müəyyən bir vəziyyətin ifadəsidir. Bu hərəkət insanın öz bədəninə verdiyi bir reaksiya olub, həmin reaksiyanın səbəbini anlamaq, düzgün müalicə və qayğı ilə həmin vəziyyətin aradan qaldırılmasına kömək edə bilər.