Dişdaşı (Dental Calculus və ya Tartar ingiliscədə) diş səthində əmələ gələn sərt, minerallaşmış bir çöküntüdür. Bu çöküntü, tüpürcəkdəki mineralların və bakteriyaların diş səthindəki diş plaklarına yapışması və zamanla bərkiməsi nəticəsində əmələ gəlir. Sadəcə "daşaoxşar xırda törəmə" ifadəsi dişdaşının təbiətini tam əks etdirmir.
Dişdaşının əmələ gəlməsində əsas rol oynayan amillər arasında dişlərin düzgün təmizlənməməsi, pəhrizdə şəkərin çoxluğu, tütün istifadəsi, bəzi hormonal dəyişikliklər (məsələn, hamiləlik dövrü) və genetik meyl yer alır. Yaranan dişdaşı, diş əti iltihabının (gingivit) və daha ciddi bir xəstəlik olan periodontitin inkişafına səbəb olur. Bu xəstəlik dişlərin boşalmasına, hətta diş itkisinə gətirib çıxara bilər.
Dişdaşının rəngi əmələ gəlmə müddətindən və pəhrizdən asılı olaraq sarımtıl, qəhvəyi və ya tünd-sarı rəngdə ola bilər. Onu sadəcə evdə təmizləmək mümkün deyildir. Dişdaşının təmizlənməsi yalnız diş həkimi tərəfindən xüsusi alətlər (ultrasəs skaleri) vasitəsilə həyata keçirilir. Mütəmadi diş həkim müayinələri və düzgün ağız gigiyenası dişdaşının əmələ gəlməsinin qarşısını almaqda əsas rol oynayır. Dişlərinizi düzgün fırçalamaq, diş ipi istifadə etmək və mütəmadi olaraq ağız suyu ilə qarqara etmək dişdaşının əmələ gəlmə riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
Qısacası, dişdaşı sadəcə "daşaoxşar xırda törəmə" deyil, diş sağlamlığı üçün ciddi təhlükə yaradan, minerallaşmış bir çöküntüdür və onun aradan qaldırılması üçün mütəxəssis köməyinə ehtiyac var. Düzenli diş həkim müayinələri və düzgün ağız baxımı ilə dişdaşının əmələ gəlməsinin qarşısını almaq mümkündür.