Gənəgərçək (Ricinus communis) – həm bitkinin özü, həm də ondan alınan yağ üçün istifadə olunan çoxillik, toxumlu bir bitkidir. Əsasən tropik və subtropik ərazilərdə yayılmışdır, lakin mülayim iqlim zonalarında da becərilir. Hündürlüyü 10 metrə qədər çata bilən, böyük, uzun saplaqlı yarpaqları ilə seçilir. Yarpaqları əl şəklində, 5-7 hissəyə bölünmüşdür və parlaq yaşıl rəngdədir. Gənəgərçək bitkisi özünün gözəl görünüşü ilə yanaşı, müxtəlif sahələrdə tətbiq olunan qiymətli bir yağ mənbəyidir.
Gənəgərçəyin toxumları olduqca maraqlı bir xüsusiyyətə malikdir: toxumların səthi parlaq, rəngarəng və ləkəlidir. Bu toxumlardan soyuq presləmə üsulu ilə alınan gənəgərçək yağı, yüksək miqdarda ricinoleik turşusu ehtiva edir. Ricinoleik turşusu güclü laxatif təsirə malikdir və əsrlər boyu müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə olunmuşdur. Ancaq qeyd etmək vacibdir ki, gənəgərçək toxumu zəhərlidir və heç bir halda daxilə qəbul edilməməlidir. Yalnız təmizlənmiş və emal olunmuş gənəgərçək yağı müalicəvi məqsədlər üçün istifadə edilə bilər.
Müasir dövrdə gənəgərçək yağı əsasən sənayedə istifadə olunur. Onun yüksək viskozitesi və sürtkü xüsusiyyətləri sayəsində, maşın yağlarının, kosmetika məhsullarının, sabunların və s. istehsalında geniş tətbiq olunur. Həmçinin, bəzi ölkələrdə gənəgərçək yağı biodizel istehsalında da istifadə olunur. Beləliklə, gənəgərçək həm gözəl görünüşü, həm də insan həyatının müxtəlif sahələrində tətbiqini tapması ilə maraqlı və faydalı bir bitkidir. Lakin, onun zəhərli toxumları ilə bağlı ehtiyatlı olmaq vacibdir.