izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Gəvənnəşmə, "gəvənnəşmək" felindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə sadəcə olaraq "gəvənnəşmək"dən törəmiş bir söz kimi qeyd olunsa da, mənası daha geniş və dərin təhlillərə imkan verir. Əslində, gəvənnəşmə yalnız bir hərəkətin nəticəsi deyil, bir prosesdir. Bu proses, əsasən, bir varlığın ya da sistemin öz iç strukturunda baş verən zəifləmə, dağılma və ya parçalanma hallarını əhatə edir.

Gəvənnəşmə, fiziki və ya mənəvi bir zəifləməni, bir çürüməni ifadə edə bilər. Məsələn, bir ağacın zamanla gəvənnəşməsi, onun kök sisteminin zəifləməsi, gövdəsinin çürüməsi və nəticədə dağılması ilə müşahidə oluna bilər. Eyni şəkildə, bir dövlətin və ya cəmiyyətin gəvənnəşməsi onun sosial, iqtisadi və siyasi sistemlərinin zəifləməsi, əhalinin demoqrafik dəyişikliklərə məruz qalması, sosial qeyri-sabitlik və parçalanma ilə özünü göstərə bilər.

Maraqlı cəhət odur ki, gəvənnəşmə prosesi həm daxili, həm də xarici amillərlə əlaqəli ola bilər. Daxili amillərə bir sistemin öz daxili qüsurları, zəiflikləri və ya çatışmazlıqları daxildir. Xarici amillər isə ətraf mühitin təsirləri, təbii fəlakətlər, siyasi təzyiqlər və ya digər xarici təsirlər ola bilər. Gəvənnəşmənin nəticəsi isə sistemin tam dağılması və ya transformasiyaya uğraması ola bilər. Bu transformasiya yenidən qurulma və güclənmə, yaxud tam ifratlaşma və yox olma ola bilər.

Beləliklə, gəvənnəşmə, sadə bir mənadan uzaq, bir çox fərqli kontekstdə istifadə edilə bilən, dinamik və çoxşaxəli bir anlayışdır. Bu anlayış, təkcə fiziki cisimlərin deyil, həmçinin sosial strukturların, mənəvi dəyərlərin və hətta insan şəxsiyyətinin də zamanla keçirdiyi dəyişiklikləri və zəifləmə proseslərini əhatə edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz