izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Göyərtmə (Göyərtmək2 feliindən törəmiş isim): Sözün əsas mənası, “göyərtmək” felindən törəyərək, bir şeyin göyərtmək hərəkətinin nəticəsini, yəni rənginin göy rənginə çalmasını, mavimtılaşmasını ifadə edir. Sadəcə rəng dəyişikliyini deyil, həm də bu dəyişikliyin səbəb olduğu toxumanın ya da səthin yeni halını, görünüşünü əhatə edir. Məsələn, uzun müddət günəşin altında qalmış meyvənin qabıqdakı göyərtmə, ya da uzun müddət suda qalmış ağac parçasının göyərtməsi bu mənanı yaxşı nümunələndirir.

Ancaq göyərtmə sözü yalnız fiziki dəyişikliklərlə məhdudlaşmır. Metaforik mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, "üzündəki göyərtmə" ifadəsi, insanın üzünün solğunluğunu, xəstəliyini ya da kədərini ifadə edə bilər. Bu halda, "göyərtmə" rəng dəyişikliyindən daha çox, ümumi bir hal dəyişikliyini, solğunluğu və ya narahatlığı ifadə etmək üçün işlədilir. Belə istifadədə, "göyərtmə" bir hissin və ya vəziyyətin nəticəsini, görünüşə təsirini ifadə edir.

Daha da genişləndirərək deyə bilərik ki, "göyərtmə" sözü, əsasən, dəyişikliyin müəyyən bir rəng çalarına (göy, mavi, yaşılmtıl) doğru gedən, tədricən baş verən bir prosesi ifadə edir. Kəskin bir dəyişiklik deyil, zamanla baş verən bir transformasiyadır. Bu proses həm təbii, həm də süni amillərdən qaynaqlana bilər. Məsələn, dəniz suyu ilə təmas nəticəsində metalın göyərtməsi, ya da kimyəvi proseslərin nəticəsi olaraq bir maddənin göyərtməsi bu nümunələrə daxildir.

Nəticə olaraq, "göyərtmə" sözü sadə bir rəng dəyişikliyindən daha çox məna kəsb edir. O, bir proses, bir transformasiya, bir dəyişməni, həm fiziki, həm də metaforik mənada ifadə edən, zəngin bir mənaya malik sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz