izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Həcm (ər. حجمdən) – bir cismin üç ölçülü fəzada tutduğu yerin miqdarını ifadə edən fiziki kəmiyyətdir. Başqa sözlə, həcm, bir cismin uzunluq, en və hündürlük ölçülərinin üçölçülü birləşməsindən əmələ gələn miqdardır. Bu, cismin məkanında nə qədər yer tutduğunu göstərir. Həcm, kub vahidləri ilə (məsələn, kub santimetr (sm³), kub metr (m³), kub kilometr (km³)) ölçülür.

Həndəsədə həcm, müxtəlif həndəsi fiqurlar (kub, kərpic, kürə, silindr, kon və s.) üçün müəyyən riyazi düsturlar vasitəsilə hesablanır. Məsələn, kubun həcmi onun bir tərəfinin uzunluğunun kubuna bərabərdir (a³), kərpicin həcmi isə uzunluq, en və hündürlük ölçülərinin hasilinə (a x b x c) bərabərdir. Daha mürəkkəb həndəsi fiqurlar üçün inteqral hesabından istifadə olunur.

Fizikada həcm, sıxlıq, kütlə və digər fiziki kəmiyyətlərlə əlaqəlidir. Məsələn, bir maddənin sıxlığı onun kütləsinin həcminə olan nisbətidir (ρ = m/V). Həcm anlayışı maye və qazların təzyiq, temperatur və digər xüsusiyyətlərinin təyin edilməsində də mühüm rol oynayır.

Gündəlik həyatda həcm anlayışı müxtəlif sahələrdə geniş istifadə olunur. Qida məhsullarının qablaşdırılması, yanacaq doldurma, tikinti materiallarının ölçülməsi, mayelərin miqdarının təyini kimi hallarda həcm anlayışı əsas rol oynayır. Hətta bədən həcmi kimi tibbi ölçmələrdə də həcm anlayışı önəmlidir.

Qısacası, həcm, cisimlərin üçölçülü fəzada tutduğu yeri ifadə edən fundamental bir kəmiyyətdir və həm həndəsədə, həm də fizikada, eləcə də gündəlik həyatda geniş tətbiq olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz