Hərarətkeçirmə

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Hərarətkeçirmə (istilikkeçirmə) fiziki bir hadisə olub, maddənin daxili enerjisinin (istilik enerjisinin) temperatur fərqi olan bölgələr arasında ötürülməsidir. Sadəcə olaraq, isti bir cisimdən soyuq bir cisimə enerji axınıdır. Bu axın, maddənin atom və molekullarının təsadüfi hərəkəti nəticəsində baş verir. İsti bölgələrdəki hissəciklər daha sürətli hərəkət edir və enerjilərini qonşu, daha yavaş hərəkət edən hissəciklərə ötürürlər. Bu proses, maddənin temperaturu bərabərləşənə qədər davam edir.

Metalın yüksək hərarətkeçirmə xassəsi onun elektronlarının sərbəst hərəkət etmə qabiliyyəti ilə bağlıdır. Metalların atom strukturlarında valent elektronları nüvəyə zəif bağlı olur və maddənin içərisində sərbəst hərəkət edə bilirlər. Bu sərbəst elektronlar istilik enerjisini effektiv şəkildə bir yerdən digər yerə daşıyır, buna görə də metallar istilik enerjisini sürətlə keçirir. Bu xüsusiyyət metalların müxtəlif sahələrdə, məsələn, istilik ötürmə sistemlərində, qızdırıcı cihazlarda və soyuducu sistemlərdə geniş istifadə olunmasına səbəb olur. Mis, alüminium və gümüş kimi metallar xüsusilə yüksək hərarətkeçirmə qabiliyyətinə malikdir.

Hərarətkeçirmənin sürəti müxtəlif amillərdən, o cümlədən maddənin növündən, temperaturundan və hətta onun fiziki halından asılıdır. Məsələn, qazlar mayelərdən, mayelər isə metallardan daha aşağı hərarətkeçirmə qabiliyyətinə malikdir. Həmçinin, hərarətkeçirmənin miqdarı maddənin formasından da asılıdır; nazik metal lövhə qalın metal lövhəyə nisbətən daha sürətli soyuyacaqdır.

Hərarətkeçirmə konsepsiyası termodinamikanın əsas prinsiplərindən biri olub, enerji transferinin anlaşılması üçün vacibdir. Bu proses həm təbiətdə, həm də texnoloji tətbiqlərdə çox mühüm rol oynayır. Onun dəqiq modelləşdirilməsi bir çox mühəndislik sahələrində, o cümlədən istilik mühəndisliyi, elektronika və materialşünaslığında vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz