izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Hidrodinamika [yun. hydor – su və dynamis – güc] – mayelərin (suların, qazların və maye kimi davranan digər maddələrin) hərəkətini və bu hərəkətin səbəb olduğu qüvvələri öyrənən fizikanın bir bölməsidir. Sadəcə mayelərin özlərinin hərəkətlərini deyil, həm də mayelərin içində və ya səthində hərəkət edən bərk cisimlərlə qarşılıqlı təsirlərini araşdırır.

Hidrodinamikanın əsasını mayelərin mexaniki xassələri, o cümlədən sıxlığı, özlülüyü və sıxılma qabiliyyəti təşkil edir. Bu xassələr mayenin hərəkətini və ətraf mühitlə qarşılıqlı təsirini müəyyən edir. Mayenin hərəkəti laminar (təbəqəli) və ya turbulent (qarmaqarışıq) ola bilər. Laminar axın zamanı maye təbəqələr halında axır, turbulent axın isə daha qarışıq və proqnozlaşdırılması çətin olan bir hərəkət formasıdır.

Hidrodinamika bir çox mühəndislik sahələrində, o cümlədən aerokosmik, avtomobil, gəmiqayırma sənayesində, hidroenergetika, meteorologiya və hətta tibbdə geniş tətbiq olunur. Məsələn, təyyarə qanadlarının forması, gəmilərin gövdəsinin dizaynı, hava və su borularındakı axınların idarə edilməsi, qan dövranının modelləşdirilməsi hidrodinamika prinsiplərinə əsaslanır.

Hidrodinamikanın inkişafında Leonardo da Vinçi, Isaac Newton, Daniel Bernoulli və Leonhard Euler kimi görkəmli alimlərin böyük rolu olmuşdur. Müasir hidrodinamika isə riyazi modelləşdirmə, kompüter simulyasiyaları və eksperimental tədqiqatlar vasitəsilə sürətlə inkişaf edir. Bu gün hətta çox mürəkkəb maye axınlarını da hərtərəfli təhlil etmək üçün güclü hesablama vasitələrindən istifadə olunur.

Qısaca desək, hidrodinamika suyun, havanın və digər mayelərin hərəkətini öyrənən və bu biliklərin texnologiya və elmin müxtəlif sahələrində tətbiqini təmin edən maraqlı və vacib bir elm sahəsidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz