izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kəhrimək felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası qocalmaq, qartlamaq, köhnəlmək deməkdir. Lakin bu sadə izah, sözün ifadə etdiyi incəlikləri tam əks etdirmir. Kəhrimək, sadəcə yaşlı olmaqdan daha çox, zamanın təsirindən köhnəlib solmağı, bədənin və ya əşyanın gücünün, canlılığının azalmasını, quruyub sərtləşməsini ifadə edir. Sözün kökündə zamanın amansız əli ilə yeyilib-dağılma, solma və tükənmə anlayışları gizlənir.

Misal olaraq, "sümüyü kəhrimiş adam" ifadəsi, sadəcə yaşlı bir insanı deyil, sümükləri kövrəlmiş, hərəkəti çətinləşmiş, bədəni köhnəlib zəifləmiş bir şəxsi təsvir edir. Bu, yaşlılıqdan daha çox, qocalığın fiziki əlamətlərinə, bədənin zamanın təsirindən törəyən zəifləməsinə fokuslanır.

"Ağac kəhrimişdir" cümləsində isə, ağacın sadəcə qocalması deyil, quruyub çürüməyə başlaması, canlılığını itirməsi, yaşından qaynaqlanan köhnəlməsi nəzərdə tutulur. Beləliklə, kəhrimək feli, cansız varlıqlar üçün də istifadə oluna bilir və onlarda zamanın təsirindən törəyən dəyişiklikləri əks etdirir.

Ümumiyyətlə, kəhrimək sözü, sadəcə bir yaş mərhələsini deyil, zamanın amansız təsirini, tədricən zəifləmə və tükənmə prosesini ifadə edən, dərin məna daşıyan bir sözdür. O, həm fiziki, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər, məsələn, “ümidləri kəhrimişdi” kimi.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz