izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kipləşmə – "kipləşmək" felindən törəmiş isimdir. Əsas mənası bir şeyin sıxılaraq, büzülərək daha sərt və möhkəm hala gəlməsi, həcminin azalması deməkdir. Bu, fiziki bir prosesi, maddənin struktur dəyişikliyini ifadə edə bilər. Məsələn, gil kipləşdikdə sərtləşir və formasını saxlayır, ya da soyuduqda metal kipləşir və büzüşür.

Lakin "kipləşmə"nin mənası yalnız fiziki deyil, məcazi mənalarda da işlənir. Məsələn, bir insanın üzünün kipləşməsi, əsəbiliyini, qəzəbini göstərən əzələlərin sıxılmasını bildirə bilər. Bu, insanın emosional vəziyyətinin fiziki təzahürüdür. Yaxud, bir qrup insanın fikirlərinin kipləşməsi, onların bir-birinə uyğunlaşaraq, daha sərt və əlçatmaz bir mövqe tutmalarını göstərir. Bu da intellektual və sosial bir prosesdir.

Daha geniş baxış bucağı ilə "kipləşmə"ni inertlik, dəyişikliyə qarşı müqavimət kimi də anlamaq olar. Kipləşmiş bir sistem, yeni fikirlərə, yeniliklərə açıq olmur, mövcud vəziyyətdə qalmağa meylli olur. Bu mənada "kipləşmə" statiklik, sürətin azalması və inkişafın ləngiməsini ifadə edir.

Beləliklə, "kipləşmə" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasında həmişə sıxılma, büzülmə, sərtləşmə və ya dəyişikliyə qarşı müqavimət anlayışları durur. Həm fiziki prosesləri, həm də sosial-psixoloji hadisələri təsvir etmək üçün istifadə olunan bu söz, Azərbaycan dilinin zəngin leksik ehtiyatının gözəl bir nümunəsidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz