izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qalxancıq (is. zool.) bəzi heyvanlarda, xüsusilə də yumşaqbədənlilərin müəyyən növlərində rast gəlinən, qoruyucu funksiyasını yerinə yetirən, sərt və ya nisbətən sərt bir örtükdür. Bu termin, adından da göründüyü kimi, "qalxan" sözündən törəyərək, həmin örtüyün qalxan kimi qoruyucu xüsusiyyətini vurğulayır.

Qalxancıq, qabıqdan fərqli olaraq, daha sadə bir quruluşa malikdir və adətən bir parça halında deyil, bir neçə hissədən təşkil olunmuş ola bilər. Onun forması və ölçüsü növdən asılı olaraq dəyişir. Bəzi hallarda qalxancıq tamamilə sərt, bəzi hallarda isə nisbətən yumşaq və elastik ola bilər. Bu, heyvanın yaşadığı mühit və həyat tərzinə uyğunlaşmasının bir əlamətidir.

Yumşaqbədənlilərin bəzi növlərində, arxa tərəfdə yerləşən qalxancıq, heyvanı yırtıcılardan və ətraf mühitin mənfi təsirlərindən qoruyur. Qalxancığın varlığı, həmçinin, heyvanın bədənini qurumadan və mexaniki zədələnmələrdən qoruyur. Qalxancığın səthi bəzən müxtəlif rəng və naxışlara malik ola bilər ki, bu da kamuflyaj və ya yırtıcılardan qorunma mexanizmi kimi xidmət edir.

Zoologiya elmində qalxancığın quruluşu, inkişafı və funksiyası haqqında geniş tədqiqatlar aparılır. Bu tədqiqatlar həm yumşaqbədənlilərin təkamülü, həm də onların ekoloji uyğunlaşmaları haqqında qiymətli məlumatlar verir. Beləliklə, "qalxancıq" termini sadəcə bir zooloji termin olmaqdan daha artıqdır; o, təkamülün və təbiətin təəccüblü uyğunlaşma qabiliyyətinin əyani nümunəsidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz