Qapqaranlıq sifəti, tamamilə qaranlıq, zülmətli bir vəziyyəti ifadə edir. Sadəcə "qaranlıq" sözündən daha güclü və təsirli bir təsvir verir. "Qapqaranlıq" sözü, qaranlığın hər cür işıqdan, hər cür nurdan tamamilə məhrum olduğunu, dərin və maneəsiz bir qaranlıq olduğunu vurğulayır.
Bu sözün yaradılışında "qap" ön əlavəsinin gücləndirici təsiri hiss olunur. "Qap" sözü "çox", "tam", "tamamilə" mənasında işlənir və "qaranlıq" sözünü daha da dərinləşdirir. Beləliklə, "qapqaranlıq" sadəcə qaranlıq deyil, həm də hər hansı bir işıq mənbəyinin tamamilə olmaması, hər şeyi özünə udmuş bir zülmətdir.
"Qapqaranlıq gecə" ifadəsi, gecənin qaranlığının dərinliyini və intensivliyini özündə əks etdirir. Bu ifadə ümumiyyətlə qorxu, sirr və ya təhlükə hissi ilə əlaqələndirilir. Ədəbiyyatda və sənətdə, xüsusilə də qorxu və gerilim yaradan əsərlərdə tez-tez istifadə olunur. Mətndə "qapqaranlıq" sözünün işlədilməsi oxucuda güclü bir təəssürat yaradır, onu hadisənin daxilinə daha dərindən aparır.
Qapqaranlıq, yalnız fiziki qaranlığı deyil, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, "qapqaranlıq gələcək" ifadəsi bilinməyən, qeyri-müəyyən və bəlkə də təhlükəli bir gələcəyi ifadə edə bilər. Bu, sözün ifadə gücünün genişliyini və çox yönlülüyünü göstərir.