Qaraçı sözü Azərbaycan dilində Avropa, Asiya və Afrika qitələrində əsasən köçəri və yarımköçəri həyat tərzi sürən, mənşəcə Hindistan yarımadasından olan bir xalqı ifadə edir. Onların tarixi çox qədim və mürəkkəbdir, kökləri min illər öncəyə, Hindistanın şimal-qərbindəki ərazilərə uzanır.
Qaraçıların etnik mənşəyi haqqında müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur, lakin geniş qəbul olunan fikir onların əsasən Hind-Aryan dillərini danışan müxtəlif tayfalardan formalaşmasıdır. Təxminən 1000 il əvvəl Hindistanı tərk edərək, onlar müxtəlif marşrutlarla Orta Şərq, Balkanlar, Avropa və digər bölgələrə yayılmışlar. Bu uzun və çətin miqrasiya prosesi zamanı qaraçıların mədəniyyəti, dili və həyat tərzi yerli xalqların təsiri ilə formalaşmış, müxtəlif regional variantlar əmələ gəlmişdir.
Qaraçıların həyat tərzi əsasən köçəriliyə əsaslanmışdır. Əvvəllər əsasən sənətkarlıqla (məsələn, dəmirçilik, misgərlik, musiqiçilik), heyvandarlıqla və ticarətlə məşğul olurdular. Müasir dövrdə isə bir çox qaraçı ailələri şəhərlərdə məskunlaşmış, müxtəlif peşələrlə məşğul olurlar. Ancaq köçəri ənənələri və qohumluq əlaqələri hələ də onların həyatında mühüm rol oynayır.
Qaraçıların özünəməxsus mədəniyyəti, musiqisi, rəqsləri və ədəbiyyatı vardır. Onların musiqisi, xüsusilə də gitara və skripka ilə ifa olunan Flamenko musiqisi dünya miqyasında tanınır. Qaraçıların dili, Roman dili, Hind-Aryan dilləri ilə əlaqəli bir dildir, lakin regional variantlarda bir-birindən fərqlənir. Qaraçıların zəngin folkloru, nağılları və əfsanələri əsrlər boyu nəsildən-nəslə ötürülür.
Tarix boyu qaraçılar müxtəlif ölkələrdə ayrı-seçkilik və təqiblərlə üzləşmişlər. Bu səbəbdən, onların tarixi və mədəniyyəti haqqında məlumatlar həmişə tam olmamış, bəzən qərəzli şəkildə təqdim olunmuşdur. Müasir dövrdə qaraçıların hüquqlarının müdafiəsi və mədəniyyətlərinin qorunması üçün müxtəlif təşkilatlar fəaliyyət göstərir.