Qaraqoyunlular: XV əsr tarixinin önəmli bir parçasını təşkil edən, Cənubi Azərbaycan və qonşu ərazilərdə hakimiyyət qurmuş güclü bir oğuz-türkmən qəbilə birliyidir. "Qaraqoyunlu" adı, qəbilənin bayrağında və ya simvollarında istifadə edilən qara qoyun obrazından götürülmüşdür. Bu, sadəcə bir rəmz deyil, həm də qəbilənin tarixi, mədəni və hətta mənşəyi ilə bağlı müəyyən izahlar irəli sürülməsinə imkan verən bir simvoldur. Bəzi tədqiqatçılar qara rəngin qəbilənin əsasən qış otlaqlarında yaşaması ilə əlaqələndirdiklərini irəli sürürlər.
Qaraqoyunluların hakimiyyət illəri (təxminən 1378-1468) Azərbaycan tarixində mühüm bir dövrü əhatə edir. Onların geniş əraziləri əhatə edən imperiyası, zəngin mədəniyyəti, quruculuq işləri, həmçinin qonşu dövlətlərlə apardıqları siyasi və hərbi mübarizələri ilə tarixdə iz qoymuşdur. Qaraqoyunlu dövlətinin süqutu Timur imperiyasının dağılması və Akkoyunluların yüksəlişi ilə bağlıdır. Lakin onların tarixi mirasları, memarlıq abidələri, ədəbiyyat nümunələri və hərbi taktikalrı bu gün də tədqiqatçılar tərəfindən araşdırılır və öyrənilir.
Qaraqoyunlu hökmdarlarının sülalə ağacının ətraflı öyrənilməsi, onların əcdadlarının və mənşəyinin daha dəqiq müəyyən edilməsi tarixin bu maraqlı səhifəsini daha aydın şəkildə anlamağa imkan yaradır. Bəzi mənbələr qəbilənin mənşəyini qədim oğuz tayfalarına bağlayır və onların uzun tarixi bir inkişaf yolundan keçərək güclü bir imperiya qurmalarını əks etdirir.
Ümumiyyətlə, Qaraqoyunlular, sadəcə bir qəbilə adı deyil, XV əsr Azərbaycan tarixinin zəngin və çoxşaxəli bir dövrünü, hərbi qələbələri, siyasi mübarizələri, mədəniyyət və incəsənət inkişafını əks etdirən əlamətdar bir hadisədir. Onların tarixi, bu gün də Azərbaycan tarixinin ayrılmaz bir parçası olaraq öyrənilir və tədqiq olunur.