Qarayanız: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında "qarayanız" sözü, "qara saçlı" mənasını əks etdirir. Lakin bu sadə tərif, sözün əsl ifadə gücünü tam olaraq əks etdirmir. "Qarayanız", sadəcə saç rəngini deyil, həm də bu rəngin yarada biləcəyi ümumi təsiri, obrazın gözəlliyini və cazibəsini ifadə edir. Qaranlıq, parlaq saçların yaratdığı kontrast, dərin, ifadəli gözləri daha da önə çıxarır və bütövlükdə bir cazibə mərkəzi formalaşdırır. Beləliklə, "qarayanız" sözü sadəcə bir təsvir deyil, həm də estetik bir qiymətləndirməni özündə birləşdirir.
Çəmənzəminlinin nümunəsində olduğu kimi, "Şahnisə xanım qızının qarayanız çöhrəsində dolaşan fərəh və nəşəni fəxr ilə seyr edirdi" cümləsində "qarayanız" sözü yalnız saç rəngini deyil, həm də qızın ümumi görünüşünün, əhvalının və daxili dünyasının harmoniyasını ifadə edir. Qaranlıq saçlar fonunda parıldayan fərəh və nəşə, sözün estetik dəyərini daha da artırır. Qaranlıq saçlar bəzən sirr və əzəmət, bəzən isə gizli ehtiras və dərin duyğularla əlaqələndirilir. Bu səbəbdən "qarayanız" sözünün mənası, kontekstdən asılı olaraq, müxtəlif emosional rənglər əldə edə bilir.
Yekun olaraq, "qarayanız" sözü sadəcə bir söz deyil, Azərbaycan dilinin poetik və ifadəli imkanlarını göstərən bir bədii vasitədir. Bu söz, sadəcə bir fiziki xüsusiyyəti deyil, həm də gözəllik, cazibə, sirr və ehtiras kimi mürəkkəb konseptləri əks etdirən bir simvoldur.