izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qarımaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası qocalmaq, yaşlanmaq, qoca yaşlarına çatmaqdır. Bu, sadəcə bioloji bir prosesin ifadəsi deyil, həm də sosial, psixoloji və hətta fəlsəfi aspekti özündə əks etdirən bir anlayışdır. Qarımaq, sadəcə illərin artması deyil, həyat təcrübəsinin toplanması, bədəndəki dəyişikliklərin müşahidə olunması, gəncliyin əlamətlərinin itməsi, həmçinin müdrikliyin, həyatın dərinliyinin qazanılması deməkdir.

Lüğətlərdə daha çox "qocalmaq" sinonimi kimi göstərilsə də, "qarımaq" sözü "qocalmaq"dan daha çox duyğu və təcrübəni əks etdirir. "Qocalmaq" daha neytral bir ifadədir, halbuki "qarımaq" sözü, bəzən "qocalıb-qarımaq" birləşməsində olduğu kimi, zamanın təsiri altında baş verən bütün dəyişiklikləri, həm fiziki, həm də mənəvi dəyişiklikləri özündə ehtiva edir. Bu dəyişikliklər sadəcə fiziki zəifləmə deyil, həyatın müxtəlif mərhələlərindən keçmək, müxtəlif hadisələrlə üzləşmək, təcrübə toplamaq kimi mənaları da əhatə edir.

Misal olaraq verilən "Bu qırx ildə də qarıdıqca onun [Ziba xanımın] qısqanclığı artıbdır" cümləsində, "qarımaq" sözü sadəcə Ziba xanımın yaşlanmasını deyil, yaşlanmaqla bağlı olaraq onun xarakterində baş verən dəyişiklikləri, xüsusən də qısqanclıq hissinin artmasını ifadə edir. Beləliklə, "qarımaq" sözü zamanın təsiri altında baş verən mürəkkəb dəyişiklikləri əhatə edən bir söz kimi təqdim olunur.

Ümumiyyətlə, "qarımaq" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının bir nümunəsidir və yalnız yaşlanmanın bioloji prosesini deyil, həm də bu proseslə bağlı mürəkkəb sosial-psixoloji və hətta fəlsəfi aspektləri ifadə etmək qabiliyyətinə malikdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz