Mayak (rus. маяк) — gəmilərə, xüsusilə də gecə və ya pis hava şəraitində, təhlükəli sulara və sahilə yaxınlaşdıqda yol göstərmək üçün istifadə olunan hündür qüllə və ya qurğu. Mayaklar, adətən, dənizkənarı ərazilərdə, qayalıqlarda, riflərdə və ya digər naviqasiya təhlükələrinin yaxınlığında yerləşdirilir. Onların əsas funksiyası parlaq və güclü işıq siqnalları vasitəsilə gəmilərə təhlükəli zonalardan uzaqlaşmağa və təhlükəsiz marşrut boyunca hərəkət etməyə kömək etməkdir.
Mayakların işıq siqnalları müxtəlif rənglərdə, intensivlikdə və ardıcıllıqda ola bilər. Bu xüsusiyyətlər hər bir mayak üçün unikal olub, dəniz xəritələrində göstərilir və gəmi kapitanlarının naviqasiya üçün istifadə etdikləri mühüm məlumatları təşkil edir. Müasir mayaklar, sadəcə işıq siqnalları ilə yanaşı, bəzən radio siqnalları və ya digər naviqasiya köməkçi vasitələri ilə də təchiz olunur.
Tarixən mayaklar, sadəcə, yanan odlar və ya şamlarla işləyirdi. Sonralar, daha güclü işıq mənbələri, məsələn, lampalar və linsalar istifadə olunmağa başladı. Bu gün isə, əksər mayaklar avtomatlaşdırılmışdır və günəş panelləri və ya digər alternativ enerji mənbələrindən istifadə edir. Həmçinin, onların işıq siqnalları elektron şəkildə idarə olunur və müxtəlif növ işıq əks etdiriciləri və linzalardan istifadə olunur.
Mayaklar yalnız dənizçilik tarixinin bir parçası deyil, həm də ədəbiyyat, incəsənət və mədəniyyətdə mühüm rol oynayır. Onlar ümidin, rəhbərliyin və təhlükəsizliyinin simvolu olaraq qəbul edilir. "Kəsildi səs, daha yox bir səda, mayak da yanır" misalında olduğu kimi, mayak tez-tez yalnızlığı, davamlılığı və ümidin qorunmasını ifadə edir. Qaranlıqda və fırtınalı havada yol göstərən bu qüllələr insan taleyinin müxtəlif məqamlarına bənzədilir.