Adamsevməzlik: İnsanlara qarşı duyulan nifrət, kin, düşmənçilik və ya laqeydlik hisslərinin ümumiləşmiş halıdır. Sadəcə "adamsevməz" olmaqdan daha geniş bir konsepsiyadır. Adamsevməzlik, yalnız bir insanın digər insanlara qarşı mənfi münasibətini deyil, həm də bu münasibətin köklərini, səbəblərini və təzahür formalarını əhatə edir. Bu, bir xasiyyət xüsusiyyəti olmaqla yanaşı, həm də müəyyən psixoloji və ya sosial amillərin nəticəsi ola bilər.
Adamsevməzlik müxtəlif səviyyələrdə özünü göstərə bilər: bəziləri hər kəsə şübhə ilə yanaşır və etibarsızlıq hiss edirlər, bəziləri isə açıq şəkildə düşmənçilik və təcavüz nümayiş etdirirlər. Bu hisslər bəzən gizli, bəzən isə açıq-aşkar şəkildə ifadə olunur. Adamsevməzlik, insanlarla əlaqələrin qurulmasını çətinləşdirir, sosial izolyasiyaya və təklik hissinə səbəb ola bilər. Həm də cəmiyyət üçün potensial təhlükə yaradır, çünki adamsevməzlik əsasında zorakılıq, təcavüz və digər mənfi hərəkətlər törədilə bilər.
Adamsevməzliyin səbəbləri müxtəlifdir: uşaqlıq travmaları, sosial təcrid, özünəinam çatışmazlığı, şəxsiyyət pozuntuları, mənfi təcrübələr və s. Bəzi hallarda adamsevməzlik müalicə oluna bilər, amma bu proses uzun və çətin ola bilər və psixoloqun köməyini tələb edir. Mühüm məqam odur ki, adamsevməzlik sadəcə bir “xasiyyət” deyil, daha mürəkkəb bir psixoloji və sosial fenomendir.
Maraqlı fakt kimi, bəzi ədəbi əsərlərdə və filmlərdə adamsevməz obrazlar çox zaman qəhrəman və ya anti-qəhrəman rolunu oynayırlar, bu da oxucu və tamaşaçıda onlara qarşı müxtəlif emosiyalar yaradır – həm nifrət, həm də təəccüb və hətta empatiya.